سازمان حامیان؛ یک گام به پیش

چرا هدف سازمان حامیان مهم است؟

بنیان‌گذاران سازمان حامیان در پنجمین نشست خود که روز شنبه ۷ مهر ۱۴۰۳ برگزار شد، هدف از سازمان در دست تأسیس را به شرح زیر به تصویب رساندند:

“حمایت از تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا بر اساس تجربه‌های به کارگیری قانون عام پارلمانی (به استناد دستورنامه رابرت)”

البته که این هدف،‌ طبق توافق مجمع سازمان، همیشه قابل اصلاح خواهد بود، اما چند عنصر کلیدی دارد که حذف آن‌‌ها دبگر به معنای «اصلاح» هدف نخواهد بود و به همین دلیل هر پیشنهادی مبنی بر حذف آن‌ها، خارج از دستور تلقی خواهد شد (که البته در آن صورت هم طبق توافق جمع (که در دستورنامه تشریح شده است) عمل خواهد شد).

فعالان سیاسی اجتماعی پروفشنال، با سابقه و تاریخچه قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی به خوبی آشنا هستند. این قانون که در نخستین مجلس مشروطه در ایران به تصویب رسیده است نشان می‌دهد که چگونه روشنفکران صدر مشروطه دریافته بودند که حاکمیت مبتنی بر قانون مستلزم سازمان‌یابی اهالی شهرها و روستا در جوامعی است که اعضای آن‌ها قوانین ناظر بر جامعه خود را رعایت کنند. به همین خاطر، به زغم خود کوشیدند در نخستین فرصت قوانین لازم برای شکل‌گری «جوامع مردم خودقانون‌گذار» را در سراسر کشور را به تصویب برسانند. چرا که تصور می‌کردند با قیام و قعود نمایندگان و تصویب قوانین ترجمه شده، چنان هدفی محقق خواهد شد.

بیش از صد سال از آن زمان می‌گذرد و طی این مدت نستباً طولانی قوانین ناظر بر سازمان‌یابی مردم شهر‌ها و روستا‌ها بارها و بارها تغییر کرده است اما یک چیز هنوز تغیر نکرده است: مردم هنوز به خودشان سازمان نداده‌اند و برگزاری انواع انتخابات صوری هم، عمدتاً به فرمان حاکمیت و در جهت تثبیت خواست حاکمیت انجام شده است.

در چارچوب چنین شرایطی است که هدف سازمان حامیان اهمیت می‌یابد: حمایت از تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا بر اساس تجربه‌های به کارگیری قانون عام پارلمانی (به استناد دستورنامه رابرت).

شاید بتوان گفت که مهم‌ترین ویژگی «تجربه‌های به کارگیری قانون عام پارلمانی» برای ایجاد جامعه/انجمن/سازمان‌های طراز نوین این است که گمان می‌رود مردم در جریان سازمان‌دهی به خودشان، خارج از قلمرو نفوذ حکومت تصمیم خواهند گرفت و قادر خواهند شد، به معنای واقعی کلمه، حاکمیت خودشان را اعمال کنند. «تجربه‌های به کارگیری قانون عام پارلمانی» ـ یا به عبارت دیگر ـ «تجربه‌های یک جهش فرهنگی» چیزی جز همین مهارت نیست که از طریق همکاری صبورانه فعالان اجتماعی برای ساخت چنین جوامعی (به استناد دستورنامه رابرت) کسب شده است و به پیش می‌رود.

تا کنون تعداد قابل توجهی از فعالان اجتماعی سیاسی، کم و بیش با قواعد مندرج در دستورنامه رابرت آشنا شده‌اند. بدیهی است که واکنش تمام آنان نسبت به این قواعد یکسان نبوده و نخواهد بود. اما انتظار می‌رود آن گروه از فعالان اجتماعی پروفشنال که منتطر نمی‌مانند تا «دستی از غیب برون آید و کاری بکند» تمایل داشته باشند، به رغم آن که فعلاً فقط بادهای ناموافق است که زوزه می‌کشند، در جهت یک چشم‌انداز متعالی قدمی هرچند کوچک بردارند. در آن صورت، طرح سازمان حامیان می‌تواند مورد توجه این گروه از فعالان اجتماعی سیاسی قرار بگیرد.

بر اساس این طرح، که در حال حاضر در حد یک ایده است و به مرور در سازمان حامیان پخته‌ خواهد شد تا به صورت یک برنامه استراتژیک درآید، در هر محله و برزن، هسته‌های کوچکی از فعالان سیاسی اجتماعی پروفشنال که با دستورنامه رابرت آشنا شده‌اند شکل خواهد گرفت تا به عنوان کادر‌های اولیه،‌ نسبت به تشکیل گروه حامیان تأسیس انجمن‌های محلی طراز نوین اقدام کنند.

به مرور و متناسب با شرایط روز، این گروه‌ها می‌توانند با همکاری هم، و طبق توافق خودشان، برنامه‌های آتی را تدوین کنند و قدم به قدم جلو ببرند.

بدیهی است که انجمن‌های محلی مستقل هستند و در سطح مشاعات محله با رأی برابر اهالی محل تصمیم خواهند گرفت. قانون اساسی خودشان را، طبق قانون عام، که در دستورنامه آمده است، تدوین خواهند کرد و از ائتلاف آن‌هاست که کانون عالی انجمن‌های شهر روستا شکل خواهد گرفت که با تجربه‌های قبلی یک تفاوت ماهوی خواهد شد: اعضای این انجمن‌های طراز نوین، مهارت سازمان‌دهی به خودشان را ـ به استناد قواعد عام تشریح شده در دستورنامه ـ کسب کرده‌اند.

بدیهی است تا رسیدن به چنان مرحله‌ای راه بسیار درازی باید طی شود. مأموریت «سازمان حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهرو روستا»‌ تأمین رهبری برای طی کردن همین مسیر بسیار طولانی و دشوار است.

آینده ساختنی است. سازمان حامیان هم می‌کوشد سهم خود را در ساختن آینده‌ای بهتر برای ایران ایفا کند.

به امید آینده‌ای بهتر