تاریخچه تأسیس انجمن گسترش سواد دموکراسی
در حالی که قرار است در پنجاه و هشتمین نشست بنیانگذارن انجمن گسترش سواد دمکراسی که ساعت ۵ بعد از ظهر روز پنجشنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت برگزار میشود، اساسنامه این انجمن به تصویب برسد و آن گروه از بنیانگذارن انجمن که مفاد اساسنامه مصوب را قبول دارند، بعد از امضای آن به مثابه یک قرارداد مشارکت اجتماعی، نخستین دوره مسئولان انجمن را انتخاب کنند و به این ترتیب انجمن متولد شود، تاریخچه تأسیس این انجمن نیز در ۱۷۴ صفحه در تیراژ محدود تکثیر شده است تا در اختیار علاقمندان قرار بگیرد. پیشگفتار کوتاه این کتاب، در ادامه این نوشته نقل میشود.
خاطر نشان میشود در مراسم تأسیس این انجمن، به تعدادی از بنیانگذارن انجمن اصلی که در آزمون ۳۰۰ سوال آموزشی در باره قواعد دموکراسی موفقیت کسب کردهاند، گواهینامه اعطا خواهد شد و طبق اساسانامه فعلی انجمن گسترش سواد دموکراسی فقط آن گروه از اعضا حق دارند به عنوان نامزد احراز مسئولیت نامزد شوند که در این ازمون موفقیت کسب کرده باشند.
ویژگی ممتاز دیگر انجمن گسترش سواد دموکراسی این است که کتاب «دستورنامه رابرت؛» را که ترجمه ویرایش دوازدهم آن روز۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ از سوی نشر اختران منتشر شد، به عنوان مرجع پارلمانی یا آئیننامه عمومی خود انتخاب کرده است.
در طول پنجاه و هشت نشست بنیانگذاران انجمن گسترش سواد دموکراسی که بدون وقفه پنجشنبههای هر هفته در دفتر کادرها برگزار شد و ـ گوش شیطان کر ـ برگزار خواهد شد، تعداد قابل توجهی از فعالان اجتماعی سیاسی شرکت کردند و تا حد مورد نیاز با قواعد دموکراسی آشنا شدند. به این ترتیب، صرف برگزرای نشستهای بنیانگذاران این انجمن به یکی از کانونهای تمرین و ترویج قواعد دموکراسی تبدیل شد که به ویژه با تهیه و انتشار فایلهای صوتی این کارکاهه، مجموعهای ارزشمند از اقلام آموزش قواعد دموکراسی به میراث گذاشته شد.
خاطر نشان می کند: متن پیدیافی کتابهای «کادرها» که نقش نشریات آموزشی کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت را ایفا میکنند، رایگان یا همت عالی است. اما برای متن کاغذی آن مبلغ ۲۰۰ هزار تومان تعیین شده است. علاقمندانی که بخواهند بابت دریافت کتابها و کمک به تداوم «جهش فرهنگی» مبلغی پرداخت کنند، میتوانند کمکهای خود را به شمارهی حسابی که تقدیم میشود واریز کنند.
مبالغ دریافتی زیر نظر هیأت امنای دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (کادرها)هزینه خواهد شد. سرکار خانم طاهره نقیئی، و آقایان علی اصغر تکدهقان، کمال حسینی، شهرام حلاج، عبدالفتاح سلطانی، سهیل فاضلی و علیرضا هاشمی، اعضای هیأت امنا هستند که بر نحوه هزینه کردن کمکهای مالی دریافتی، طبق اصولی که اعلان خواهد شد، نظارت خواهند کرد و گزارش دخل و خرج وجوه دریافتی را به صورت علنی منتشر خواهند کرد.
علاقهمندانی که تمایل دارند کتابهای کادرها را دریافت کنند میتوانند با شماره تلفنهای ۸۸۹۱۱۰۱۷ و ۰۹۳۵۶۵۲۸۶۱۱ (دفتر کادرها) تماس بگیرند یا پیام بگذارند تا متن الکترونیکی یا کاغذی کتاب به آنان تقدیم شود.
متن پیشگفتار کتاب تاریخچه انجمن گسترش سواد دموکراسی را با هم میخوانیم:
گفته میشود «کار نیکو کردن از پُر کردن است». اما آیا این ضربالمثل رایج که درستی آن بداهتاً درک میشود، در مورد «ساختن جوامع مردم خودقانونگذار» هم صدق میکند؟
منظور از «جوامع مردم خودقانونگذار» جوامعی است که مناسبات و روابط بین اعضای آن به صورت خود به خودی و طبیعی ساخته نمیشود، بلکه اعضای آن، به دلایل تاریخی، که موضوع این نوشته نیست، از مناسبات و روابط خود به خودی رها شدهاند و ناگزیرند به عنوان افراد آزاد و مستقل، دور هم جمع شوند و در باره نحوه اداره جامعه خود تصمیم بگیرند.
این روش ساخت جامعه بر اساس قواعد مورد توافق، یعنی بر اساس اساسنامه یا قانون اساسی، یکی از پیامدهای سرریز شدن مناسبات مدرن به درون فرهنگ ایران طی سده اخیر بوده است و در این مدت هزاران هزار جامعه/انجمن/سازمان به این شکل در ایران تأسیس شده و به فعالیت خود ادامه میدهند. اما به محض آشنایی نسبتاً کافی با قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت (قواعد دموکراسی)، چونان یک منظومه حقوقی مبتنی بر علم حقوق، به صورت شهودی درک خواهد شد تمام جوامعی که تا امروز ـ به اصطلاح ـ بر اساس اساسنامه/قانون اساس بنا شدهاند، «شبهمدرن» هستند و همین آگاهی، در بسیاری از فعالان اجتماعی پروفشنال یک تعهد عمیق و جدی ایجاد میکند تا عزم خود را برای ترویج این قواعد و تربیت کادرهای پروفشنال برای کمک به مردم جهت بازآفرینی جوامع مردم خودقانونگذار (دموکراسی حقیقی) جزم کنند. مجموعه تلاشهای این گروه از فعالان اجتماعی پروفشنال که طی بیش از یک دهه اخیر استمرار داشته است، «تجربه یک جهش فرهنگی» را محقق ساخته است که ماجراهای آن تازه آغاز شده است.
با این حساب و با اتکا به حدود ۱۵ سال تجربه در این زمینه میتوان پرسید آیا آن ضربالمثل رایج در باره ساخت جوامع مردم خودقانونگذار هم صدق میکند؟
انجمن گسترش سواد دموکراسی، که ماجراهای تدارک تأسیس آن در این کتاب توصیف شده است، یک نمونه دیگر از مجموعه تلاشهایی است که طی حدود ۱۵ سال گذشته صرف ساختن جوامع مردم خودقانؤن گذار شده است.
این کتاب که برای ارایه به مهمانان مدعو به مراسم تأسیس انجمن گسترش سواد دموکراسی تهیه شده است که قرار است عصر روز پنجشنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شود، تلاشهای گروه دیگری از فعالان اجتماعی را گزارش میکند که از طریق شرکت در نشستهای بنیانگذاران این انجمن با قواعد دموکراسی آشنا میشوند، اما هر کدام بنا به خصوصیات فردی و وضعیت اجتماعی خود، واکنشهای متفاوتی بروز میدهند. اما آنچه تمام این ماجراهای ظاهراً آشفته را به هم مرتبط میسازد، تلاشهای مربی قواعد دموکراسی است که میکوشد از هر تجربه برای ارتقای فعالیت خود درس بگیرد و در جریان اداره مجامع تصمیمگیری این تجربهها را در اختیار کادرهایی قرار دهد که قرار است در ساختن جوامع مردم خودقانونگذار و بازافرینی جوامع شبهمدرن به مردم کمک کنند.
معدود خوانندگانی که حوصله کنند و این کتاب غیرجذاب را از این زاویه مورد تأمل قرار دهند که آیا تجربههای مکرر برگزاری کارگاههای آموزش قواعد موکراسی و «تجربه یک جهش فرهنگی» مهارت ساخت جوامع مردمخودقانونگذار را ارتقا یداده است یا نه، احتمالاً ضربالمثل رایج را تأیید خواهند کرد که: بله، کار نیکو کردن از پَر کردن است!
داود حسین
سهشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۴
