بازنگری در تعریف قانون پارلمان
در سندی که وب سایت انجمن ملی پارلمانتارین‌ها (که در ایران فیلتر شده) در سال ۲۰۰۷ منتشر کرده بود، برای قانون پارلمان سه تعریف ارایه شده بود که ترجمه‌ی فارسی آن در مدخل وب سایت کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها) نقل شده است. اما جستجو برای یافتن آن سند برای ایجاد لینک بین ترجمه فارسی به اصل انگلیسی به نتیجه‌ای نرسید. به این دلیل که انجمن ملی پارلمانتارین‌ها، در سندی دیگر، تعریف تازه‌ای از قانون پارلمان در اینجا ارایه داده است. کدامیک از این دو تعریف بهتر است؟
با اطمینان می‌توان گفت تا کسی با قواعد و رویه‌های قانون عرقی پارلمان - که می‌شود آن را ام‌القوانین نامید - به طور کامل آشنا نشود، هر دو تعریف، و هر تعریف دیگری از سوی هر کس دیگری ارایه شود، در انتقال معنا و مفهوم پیچیده‌ای که در پس و پشت مفهوم «قواعد دموکراسی» نهفته است، به وی، ناتوان خواهد ماند. برای درک بهتر این معضل، تصور کنید کسی بخواهد مفهوم «عاشورا» را - آنطور که یک شیعه‌ی ایرانی امروز درک می‌کند- با ارایه تعریفی یک جمله‌ای یا چند خطی، به یک فردي- مثلاَ - ژاپنی منتقل کند. زخمه بر تار «عاشورا» طنینی در روح شیدایی یک شیعه ایجاد می‌کند که انتقالش به ذهن یک ژاپنی - آن هم در چند جمله - غیرممکن است. به همین خاطر، دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت برای یاد دادن تدریجی این قواعد به علاقمندان واقعی دموکراسی تأسیس شده است. چون این اطمینان وجود دارد که کسی با خواندن این تعاریف و حتی با آشنایی با قواعد بازی دموکراسی، هرگز دموکرات نخواهد شد و دموکرات بودن، یعنی حق حاکمیت هر فرد را در تمام لحظات تصمیم‌گیری گروهی، و در نتیجه در مهم‌ترین عرصه زندگی اجتماعی، تحت قانون پیچیده دموکراسی، شناختن، اذعان کردن و محترم شمردن، مستلزم سال‌ها تمرین گروهی برای اخذ تصمیم به روش دموکراتیک است. چیزی که مثل عاشورا در ژاپن، - و البته در خیلی جاهای دیگر - وجود خارجی ندارد!
با عنایت به اینکه لازم بود مرجع تعریف ارایه شده از قانون پارلمان در مدخل وب سایت دفتر کادرها، اعلام شود، ترجمه مفهوم بازنگری شدهی قانون پارلمان از سوی انجمن ملی پارلمانتارین‌ها، در ادامه تقدیم می‌شود. برای توصیف جامع‌تر و تحلیل تاریخی از معنای قانون پارلمان و تفاوت آن با دستورنامه به پیشگفتار کتاب دستورنامه رابرت مراجعه فرمائید.
و اما، تعریف جدید انجمن ملی پارلمانتارین‌ها از قانون پارلمان:
رویه پارلمانی، یا قانون پارلمان، به قواعد دموکراسی اشاره می‌کند- یعنی به روش عموماَ پذیرفته شدهی گروهی که دور هم جمع می‌شوند، روال‌های ممکن را مطرح و بررسی کرده و تصمیماتی اتخاد می‌کنند.
رویه پارلمانی همچنین تعریف می‌کند کسانی که به عنوان رئیس، دبیر، یا خزانه دار در یک سازمان انتخاب می‌شوند نوعاً چه وظایفی دارند.
رویه پارلمانی، اساساً تعریف می‌کند گروه‌های مردم، رسمی یا غیررسمی، چگونه بتوانند به شکل منصفانه و منسجم تصمیم بگیرند و از وقت افراد خوب استفاده کنند. در حالیکه رویه پارلمانی نمی‌تواند تضمین کند هر عضو یک سازمان از تصمیم اتخاذ شده خرسند باشد، هدفش این است تضمین کند هر عضو از روشی که بر اساس آن اتخاذ تصمیم شد راضی باشد، و سازمان تصمیم‌ها را به شیوه‌ای اثربخش اما با توجه به نظر تمام اعضا اتخاذ می‌کند.
تشکیلات تصمیم‌سازی مختلفی از رویه پارلمانی استفاده می‌کنند. از جمله:
سازمان‌های دولتی و مدنی
- گنگره ایالات متحد آمریکا
- نهادهای قانونگذاری ایالتی
- شوراهای شهر و ناحیه
- هیأت مدیره مدارس
- انجمن‌های مالکان ساختمان و انجمن‌های محله
شرکت‌ها
- هیأت مدیره‌ها
- نشست‌های سهامدارن
سازمان‌های غیرانتفاعی
- سازمان‌های خیریه
- سازمان‌های دوستانه
- کلیساها
- باشگاه‌ها
- اتحادیه‌ها
- سازمان‌های پروفشنال
نظرات و آموزه‌های انجمن ملی پارلمانتارین‌ها بر دستورنامه رابرت نوبازنوشته [1] مبتنی است. این کتاب، پرمصرف‌ترین مرجمع پارلمانی در ایالات متحد، نخستین بار با عنوان راهنمای جیبی دستورنامه برای مجامع مشورتی در سال ۱۸۷۶ منتشر شد. از آن پس، این کتاب چندین بار روزآمد و کامل‌تر شده است. آخرین ویرایش این کتاب ویرایش یازدهم است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد.
- عکس: نخستین چکش پارلمانی کادرها که شب یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت با یک گوشت کوب وطنی ساخته شد و صبح روز یکشنبه در نخستین جلسه کارگاه‌های هم‌اندیشی عرف پارلمانی که در سندیکای شرکت‌های ساختمانی در تهران برگزار شد مورد استفاده قرار گرفت و اکنون در موزه نگهداری می‌شود!
[1] Robert’s Rules of Order Newly Revised
: خبر هاى كلى
: خبر هاى كلى
سايت با اسپيپ درست شده است 3.0.17 + AHUNTSIC
