كارگاه‌هاي آموزش دستورنامه رابرت (كادرها)
پذيرش > دستورنامه رابرت - ويرايش دهم > فصل سيزدهم: اخذ رأي > فصل سيزدهم: اخذ رأي

فصل سيزدهم: اخذ رأي

فصل سیزدهم کتاب دستورنامه رابرت از دو بخش با عنوان‌های زیر تشکیل شده است:
- ۴۴ . مبانی تعیین نتیجه اخذ رأی
رأی اکثریت، شرط اصلی
دوم سوم آرا
تعدیل‌ها در مبانی اساسی رایج برای تصمیم
رأی اکثریت نسبی
آرای مساوی و مواردی که رأی رئیس بر نتیجه اثر دارد

- ۴۵. رویه اخذ رأی
حقوق و تکالیف در اخذ رأی
روش‌های معمولی اخذ رأی برای پیشنهادها
سایر روش‌های اخذ رأی

مقاله‌هاى اين بخش


دستورنامه رابرت؛ فصل سیزدهم؛ بخش ۴۵: رویه اخذ رأی (فصل سيزدهم: اخذ رأي )

شبنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۴
شنبه 5 مارس 2016 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

برخلاف بعضی از بخش‌های کتاب دستورنامه رابرت که قواعد حقوقی عرف پارلمانی را با بیان حقوقی توصیف کرده‌اند، و درک دقیق معنای آن‌ها مستلزم آشنایی قبلی با اصطلاحات حقوق پارلمانی است،‌ بعضی از بخش‌های این کتاب که رویه‌های پارلمانی را شرح‌ می‌دهند، آسان‌ یاب است و بدون کمک مربی دستورنامه می‌توان آن‌ها را درک کرد و به کار برد. بخش چهل و پنجم کتاب - که ترجمه فارسی ویرایش دهم آن در ادامه تقدیم شده است - به توصیف رویه‌های گوناگون اخذ رأی پرداخته است و مطالعه آن برای تمام کسانی که در صنعت سازمان سازی فعالیت دارند لازم است.

لازم به تذکر است که این قواعد برای تمام «جامعه‌»‌هایی که آحاد آن برای تعیین سرنوشت آن جامعه به مثابه یک کل حق تصمیم‌گیری و رأی مساوی دارند - اعم از یک انجمن محلی کوچک تا یک جامعه کل به مثابه یک دولت-ملت - به عنوان قواعد پیش‌گزیده‌ی عرف پارلمانی، لازم الاحرا هستند. به همین خاطر است که به خصوص بعد از برگزاری انتخابات روز هفتم اسفند ۱۳۹۴ - که خاطرات آن هنوز در اذهان زنده است و پیامدهای آن هنوز موضوع بحث محافل گوناگون - توجه به این قواعد اهمیت مضاعف می‌یابد.

بدیهی است که رویه‌ها و قواعد تشریح شده در این بخش از کتاب دستورنامه رابرت، فقط بخشی از رویه‌ها و قواعدی هستند که در کل به عنوان یک لگال سیستم، عادلانه بودن فرایند اخذ تصمیم گروهی و انشای قوانین عادلانه را تضمین می‌کنند. به همین خاطر، در این بخش نیز، به طور طبیعی به قواعد و رویه‌های دیگری که در سایر بخش‌های دیگر کتاب آمده ارجاع شده است و خواننده باید آن‌ها را نیز خوانده باشد تا درک کاملی از این قواعد به مثابه یک لگال سیستم به دست آورد.

تأمل در این قواعد نشان خواهد که روند برگزاری انتخابات در ایران - مانند سایر فرآیندهای پراکتیس پارلمانی - تا چه حد ناقص و معیوب است و بسیاری از تنش‌های غیرلازمی که هنگام برگزاری هر انتخابات در کشور تکرار می‌شود ناشی از همین غیرمنطقی و غیراصولی بودن رویه‌ها و قواعد ناظر بر انتخابات است. و البته، اراده لازم برای برطرف ساختن این معایب نیز فقط هنگامی شکل خواهد گرفت که گروه‌های حاکم، حق و حقوق مساوی تمام گروه‌های خارج از حاکمیت را نیز در عمل به رسمیت بشناسند که البته تا رسیدن به آن درجه از بلوغ فرهنگی خیلی فاصله دیده می‌شود.

در صورتی که در جریان مطالعه دستورنامه رابرت با سؤلات پارلمانی مواجه شدید، یا اگر به این نتیجه رسیدید که اجرای این قواعد - به خصوص به صورت گروهی - بدون تمرین‌های کارگاهی، اگر نه غیرممکن اما بسیار دشوار خواهد بود، مربی و دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت برای کمک به شما اعلام آمادگی می‌کنند.

برای کسب سایر اطلاعات مورد نیاز به مقدمه‌های دیگری که بر سایر بخش‌های این کتاب نوشته شده است، مراجعه فرمایید. اما ترجمه بخش چهل و پنجم کتاب دستورنامه رابرت، ویرایش دهم:



دستورنامه رابرت؛ فصل سیزدهم؛ بخش ۴۴؛ مبانی تعیین نتایج اخذ رأی (فصل سيزدهم: اخذ رأي )

۱۱ اسفند ۱۳۹۴؛ ویرایش دوم: ۱۲ اسفند ۱۳۹۴
سه شنبه 1 مارس 2016 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

حق و حقوق پارلمانی (مربوط به نظام حقوقیٍ تعیین سرنوشت گروهی) مثل سایر حقوق بشری، ذاتی نیستند بلکه در جریان زندگی اجتماعی انسان و به روش‌ها و ضرورت‌هایی که موضوع علم و فلسفه‌ی حق هستند، به مرور زمان ساخته می‌شوند و متناسب با تحولات اجتماعی تحول می‌یابند. ریشه این حقوق به دولت‌شهرهای یونان باستان می‌رسد که شهروند و انسان آزاد و عاقل در آنجا وارد تاریخ شد. سنت‌های یونانی حکومت قانون، بعدها از طریق امپراتوری روم در دوران چهار صد ساله‌ایی که بر قسمت جنوبی جزیره بریتانیا حکومت می‌کرد، به انگلوساکسون‌ها انتقال یافت و طی هشتصد سال اخیر نظام حقوق پارلمانی در پارلمان انگلستان به مرور ساخته و پرداخته شد.

نخستین دانشجویان ایرانی که در زمان عباس میرزا برای تحصیل به انگلستان اعزام شدند، با رویه‌های قابل رؤیت پارلمانی آن زمان آشنا شدند و با تلاش نسلی از روشنفکران قبل از انقلاب مشروطه بود که برخی از این قواعد در ایران شناخته شد. اما بعدها سنت شوم لنینیسم که از طریق حزب توده فضای سیاسی ایران را آلود، تمام آن رویه‌های حقوقی را با برچسب «لجنزار پارلمانی» تخطئه کرد و جنگ برره‌ای احزاب را که با هدف تسخیر قدرت و تثبیت دیکتاتوری حزبی به پیش می‌تازد حایگزین نظام حقوق پارلمانی ساخت و این سنت شوم - که انگار رویه‌های دعوای قدیمی بالا‌دهی‌ها و پائین‌دهی‌ها (یا خشک‌‌ ‌نشین‌ها و ترنشین‌های سابقاً دهاتی را تئوریزه کرده است) [2] - در میان تمام شبه حزب‌های ایرانی - کم و بیش - جریان دارد.

در حالیکه انتخابات هفت اسفند نود و چهار شواهدی حاکی از آغاز روند دشوار و طولانی آشنایی با حق و حقوق پارلمانی را به نمایش گذاشت، اما، این حقوق از قرن‌ها قبل شناخته شده است و دیگر نیازی نیست که ملت ایران چرخ را - یا در واقع، قواعد تصمیم‌گیری گروهی را - با صرف هزینه‌های هنگفت، و به صورت من‌درآوردی، از نو هوا کند. به همین خاطر، این وظیفه ملی بر دوش تک تک ایرانیانی است که می‌توانند با مطالعه‌ی کتاب دستورنامه رابرت این قواعد را بیاموزند و در جریان تصمیم‌گیری‌های گروهی روزمره، آن‌ها را به دیگران آموزش دهند.

همانطور که بارها در مقالات این وب‌جا تکرار شده است، دستورنامه رابرت که نخستین ویرایش آن در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا متنشر شد، قواعد قانون عرفی پارلمانی را - آنطور که در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شده بود - گردآوری و منتشر کرد. این قواعد، در واقع، قواعد پیش‌گزیده تصمیم‌گیری گروهی هستند که عادلانه و کارآمد و اثربخش بودن روند تصمیم‌گیری گروهی را تضمین می‌کنند. در ادامه، ترجمه بخش ۴۴ ویرایش دهم این کتاب تقدیم علاقمندان خواهد شد. برای اطلاع از توضیح‌های ویرایشی این کتاب، به مقدمه بخش‌های دیگر کتاب که در همین وب جا منتشر شد‌ه‌ مراجعه فرمایید:



پذيرش | تماس | نقشه‌ى سايت | | آمار سايت | بازديد كنندگان : 664774

 پيگيرى فعاليت سايت fa   پيگيرى فعاليت سايت دستورنامه رابرت - ويرايش دهم   پيگيرى فعاليت سايت فصل سيزدهم: اخذ رأي   ?

سايت با اسپيپ درست شده است 3.0.17 + AHUNTSIC

Creative Commons License