در پانزدهمین نشست «انجمن خانه مانا» که صبح روز جمعه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ به صورت حضوری و الکترونیکی در دفتر کادرها برگزار شد، خانم شراره مامبیگی مسئول کمیته آموزش این انجمن در گزارش خود به تجربه‌ای اشاره کرد که هرچند یک تجربه محلی است، اما با توجه به چشم‌اندازی که انجمن «خانه مانا»‌ برای خود تعریف کرده است، این تجربه می‌تواند، در سطح ملی. مورد توجه قرار بگیرد.

گزارش کوتاهی که در ادامه تقدیم شده است، به همین موضوع می‌پردازد.

شرح عکس:: از راست: آقایان محمدحسین بنی‌اسدی، بهرام شهریاری، محمد عطاردیان، سید محمد بهشتی، مهدی جمالی بحری، محسن رزم‌خواه

پنجاه و یکمین و آخرین نشست گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی که عصر روز چهارشنبه ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ به صورت حضوری در دفتر کادرها دعوت به دستور شد، فهرست نهایی مدعوان به شرک در نخستین نشست اجلاس بنیان‌گذاران انجمن اصلی را،‌ که قرار است ساعت ۵ بعد از ظهر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کادرها تشکیل شود، به تصویب رساند.

خاطر نشان می‌کند، آقایان مجتبی امیری، سید محمد بهشتی، محمد‌حسین بنی‌اسدی، مهدی جمالی بحری، محسن‌ رزم‌خواه، عبدالفتاح سلطانی، بهرام شهریاری، محمد عطاردیان، آرش کیخسروی، علی‌اصغر گلسرخی و مصطفی معین اعضا گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی هستند که روز ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ در نخستین نشست کارگاه هم‌اندیشی عرف پارلمانی حضور یافتند و استمرار فعالیت همین گروه، ستون فقرات «تجربه یک جهش فرهنگی» محسوب می‌شود.

در پنجمین نشست بنیان‌گذاران انجمنی با نام موقت «اصلاح نظام قانون‌نویسی در پرتو علم حقوق پارلمانی» که عصر روز دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۴ در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (قواعد دموکراسی) برگزار شد،‌ ضمن بررسی پیش‌نویس «هدف»‌ این انجمن در دست تأسیس، تعداد قابل توجهی از قواعد دموکراسی نیز معرفی و تمرین شد.

خاطر نشان می‌کند؛ این انجمن به ابتکار آقای جمشید ایرانی رئیس کمیسیون حقوقی خانه احزاب و دبیرکل حزب فرزندان ایران و استقبال آقایان دکتر الله‌ مراد جهانگیری و دکتر رضا جلالی، از کارشناسان برجسته امور تقنینی در کشور، فعالیت خود را در دفتر کادرها شروع کرد و در حال حاضر خانم‌ها لعیا جعفری و فروزان جودکی نیز از بنیان‌گذاران این انجمن هستند.

گزاف نیست اگر گفته شود فقط کسانی می‌توانند علل غیرقابل رؤیت فشل بودن نظام‌ قانون‌نویسی در کشور را فهم کنند که با قانون عام پارلمانی به مثابه یک منظومه حقوقی پیش‌گزیده ـ که برای ایرانیان تا حدود زیادی ناشناخته مانده است ـ‌ آشنا باشند و در دیسیپلن «حقوق پارلمانی» به درجه پروفشنال (اجتهاد)‌رسیده باشند. از همین رو، هدف اولیه این انجمن، آماده سازی شرایط برای آن است که دست‌در‌کاران نظام تقنینی، پیش از هر چیز و در جریان تأسیس این انجمن، با منطومه حقوقی قانون عام پارلمانی (قواعد دموکراسی) آشنا شوند و در آن صورت است که علل مشکلات را به صورت شهودی درک خواهند کرد.

طبق معمول، برای تأسیس یک انجمن جدید در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی»، ابتدا هسته‌‌ی اولیه گروه حامیان تأسیس می‌شود و در جریان تصویب اسناد مورد نیاز طبق قواعد دموکراسی، از افراد مناسب نیز دعوت به عمل می‌آید تا به هسته اولیه ملحق شوند تا تعداد اعضای هسته به حدود ۱۵ نفر برسد. در مرحله بعد، این گروه به عنوان گروه حامیان نسبت به دعوت از بنیان‌گذاران انجمن اقدام خواهد کرد و با مشارکت بنیان‌گذاران انجمن، روند تدوین و تصویب اسناد مورد نیاز، از جمله اساسنامه و دستور شرف اعضای انجمن آغاز می‌شود تا تمام اعضا در جریان تأسیس انجمن، با قواعد دموکراسی آشنا شوند و امکان تمرین گروهی این قراعد برای تمام آنان فراهم شود.

بعد از تدوین و تصویب اساسنامه و «دستور شرف» اعضا، طبق قواعد دموکراسی (دستورنامه رابرت)، نشست بنیان‌گذارانی که اساسنامه مصوب را امضا کرده‌اند، برگزار خواهد شد و همانان هستند که به عنوان بنیان‌گذاران انجمن، نخستین دوره مستولان انجمن را انتخاب می‌کنند و به این ترتیب، یک جامعه/انجمن سازمان یافته متولد می‌شود.

در پنج نشستی که تا کنون بنیان‌گذاران اولیه این انجمن برگزار کرده‌اند، تعداد قابل توجهی از قواعد دموکراسی معرفی و به صورت گروهی تمرین شده است. به همین خاطر، مشروح گزارش مذاکرات این نشست‌ها که جنبه‌ی آموزشی دارد ضبط می‌شود و فایل صوتی آن‌ها در اینجا در دسترس علاقمندان قرار دارد. گوش کردن به این فایل‌های صوتی به آموزش این قواعد کمک خواهد کرد.

نوشته‌ای که در ادامه تقدیم می‌شود، برخی از دستاوردهای آموزشی پنجمین نشست بنیان‌گذاران اولیه انجمن اصلاح نظام قانون‌نویسی در پرتو علم حقوق پارلمانی (نام موقت) را روایت می‌کند. برای کسانی که می‌خواهند با سواد دمکراسی بیشتر آشنا شوند. مرور این نوشته مفید خواهد بود:

در دومین نشست کمیته تدوین کد اتیکز اعضای «سازمان معلمان ایران» که ساعت ۲۱ دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی برگزار شده بود، دو راهکار متفاوت برای ادامه کار پیشنهاد شد. یک راهکار را خانم طاهره نقی‌ئی دبیرکل سازمان معلمان ایران پیشنهاد کرد که بر اساس آن، روند تدوین کد اتیکز، ابتدا به صورت آزمایشی (پایلوت) در یکی از حوزه‌های استانی سازمان معلمان ایران، به عنوان نمونه، استان اصفهان، کلید بخورد.

در جریان بررسی این پیشنهاد، آقای نعمت‌الله صابری مسئول اجرایی سازمان معلمان ایران پیشنهاد اصلاح جایگزین مطرح کرد که بر اساس آن، گام بعدی در روند تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران با تشکیل «شورای مستولان استانی سازمان معلمان ایران»‌ باشد که در حال حاضر ۲۵ عضو دارد.

کدام یک از این دو راهکار مناسب‌تر هستند؟ ادامه بررسی این دو پیشنهاد به نشست بعدی کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران موکول شد که قرار است ساعت ۲۱ روز شنبه ۲۳ فروردین برگزار شود.

نوشته‌ای که در ادامه تقدیم شده است، ضمن تشریح دستاوردهای دو نشست کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران، اهمیت این رویداد را مورد توجه قرار می‌دهد:

در این صفحه لینک فایل‌های صوتی نشست‌های انجمن (نام موقت)‌اصلاح نظام قانون نویسی تقدیم علاقمندان می‌شود.

خاطر نشان می‌شود نخستین نشست هسته اولیه گروه حامیان تأسیس این انجمن ساعت ۷ روز یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ با حضور آقایان الله‌مراد جهانگیری،‌ جمشید ایرانی و داود حسین، در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد.

در دومین نشست هسته اولیه که ساعت ۷ بعد از ظهر روز یکشنبه ۱۹ اسفند در دفتر کادرها تشکیل شد،‌ آقای رضا جلالی نیز حضور یافت.

در سومین نشست هسته اولیه گروه حامیان تأسیس این انجمن که روز شنبه ۲۵ اسفند در دفتر کادرها برگزار شد خانم‌ها روژیا وثوقی و فرزان جودکی نیز حضور یافتند. و در همین نشست بود که تصمیم گرفته شد، تمام مکالمات به عنوان مشروح مذاکرات این نشست‌ها ضبط شود و در اختیار افکار عمومی قرار بگیرد. به این ترتیب، نخستین فایل صوتی این نشست‌ها در ادامه تقدیم می‌شود.

در این صفحه لینک فایل‌های صوتی کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران تقدیم علاقمندان می‌شود. نخستین نشست این کمیته ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه روز دوشنبه ۲۷ اسفند۱۴۰۳ به صورت الکترونیکی برگزار شد. در این نشست سرکار خانم طاهره نقی‌ئی دبیرکل سازمان، خانم منیژه رئیسی مسئول کمیته، و آقای نعمت‌الله صابری مستول اجرایی سازمان و خانم‌ها جوانمردی و دشتی حضور داشتند.

آقای سیف‌الله نیکنامی رئیس انجمن صنفی کارفرمایی فناوری دیجیتال و هوشمند‌سازی ایران و نایب رئیس انجمن دوستی ایران و آلمان با ارسال یک فایل صوتی برای مسئول کمیته برگزاری نشست بنیان گذاران انجمن اصلی، ضمن اظهار علاقه و آمادگی برای همکاری بین انجمن اصلی و انجمن فناوری دیجیتال، پرسش‌هایی در باره نحوه به ثبت رساندن انجمن اصلی مطرح کرده است.

خاطر نشان می‌شود آقای مهندس محمد عطاردیان بنیان‌گذار کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران (کعاصکا) و سخنگوی گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی در ۲۸‌مین نشست ماهانه این گروه که روز سه‌شنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ برگزار شد، پیشنهاد کرد تا از آقای مهندس سیف‌الله نیکنامی دعوت شود تا در نشست‌های علنی این گروه شرکت کند تا از نزدیک با نحوه اداره جلسات تصمیم‌گیری در چارچوب قواعد دمکراسی آشنا شود و در جریان تدوین اسناد مورد نیاز برای تأسیس انجمن اصلی نیز قرار بگیرد. این پیشنهاد با اجماع عمومی به تصویب رسید و از آن پس آقای نیکنامی در برخی از نشست‌های گروه حامیان شرکت کرد و تا حدودی با این قواعد آشنا شد.

از آنجا که قرار است ـ گوش شیطان کر ـ عصر روز ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ نخستین نشست اجلاس تأسیسی انجمن اصلی در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شود،‌ پرسش‌هایی که از سوی آقای نیکنامی مطرح شد به شکل‌گیری این ایده انجامید که از این پس طی سلسله یادداشت‌هایی با عنوان کلی «گزارش به بنیان‌گذاران»، و در پاسخ به یک مجموعه پرسش‌های اساسی. برخی از اطلاعات مورد نیاز، به این ترتیب در اختیار نسل اول بنیان‌گذاران قرار بگیرد و مجموعه‌ی آن‌ها در قالب کتابی با همین عنوان منتشر شود.

به این ترتیب، نخستین یادداشت با عنوان فرعی «نحوه ثبت انجمن اصلی»‌ در ادامه تقدیم می‌شود:

سی و هفتمین دفتر «خاطرات زیرخاکی»، ویژه اسفند ۱۴۰۳، در ۲۸۰ صفحه و با پیشگفتاری با عنوان «تدوین کد اتیکز معلمان؛ تجربه‌ای نو در ایران» متنشر شد.

پیشگفتار سی و هفتمین دفتر خاطرات زیرخاکی این طور آغاز شده است:

«جهش فرهنگی» در طول آخرین ماه سال ۱۴۰۳ ـ تا آنجا که نویسنده این پیشگفتار شاهد و دخیل بوده است ـ تجربه‌های ارزشمندی کسب کرد که گزارش مشروح بسیاری از آن‌ها در همین دفتر «خاطرات زیرخاکی» تحلیل و روایت شده است.

منظور از «جهش فرهنگی»‌ تلاش دسته جمعی گروه‌هایی از فعالان اجتماعی است که می‌کوشند بر اساس قواعد دموکراسی (آنطور که در کتاب دستورنامه رابرت تشریح شده است) به خودشان سازمان بدهند و در جریان تأسیس جوامع گوناگون، مهارت به کارگیری این قواعد در ساختن جوامع مردم خودقانون‌گذار را ارتقا بخشند و این مهارت را در سطح ملی ترویج کنند.

در طول اسفند ماه سال ۱۴۰۳، علاوه بر جریان‌هایی که از مدت‌ها قبل در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی»‌ جریان داشتند و در این ماه به فعالیت خود ادامه دادند، چند جریان جدید نیز آغاز شدند.

پیشگفتار سی و هفتمین دفتر خاطرات زیرخاکی، پس از برشمردن جریان‌های جدیدی که طی اسفند ماه ۱۴۰۳ فعالیت‌های خود را بر اساس قواعد دموکراسی و در چارچوب «جهش فرهنگی»‌ آغاز کردند، یادآوی می‌کند:

اما گل سرسبد تجربه‌های اسفند ماه ۱۴۰۳، برگزاری نخستین نشست کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران است که شامگاه دوشنبه ۲۷ اسفند ماه به صورت الکترونیکی برگزار شد و این پیشگفتار به همین تجربه اختصاص داده می‌شود.

ادامه پیشگفتار نسبتاً مفصل سی و هقتمین دفتر خاطرات زیرخاکی، تاریخچه پروفشن و پروفشن‌گرایی و کد اتیکز در ایران در دو دهه اخیر، ضرورت قواعد دموکراسی به عنوان پیش‌شرط ساخت جوامع پروفشنال، و اهمیت تاریخی تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران را مورد بررسی قرار داده است.

در ادامه این نوشته فهرست مطالب سی و هفتمین دفتر «خاطرات زیرخاکی» تقدیم می‌شود.

خاطر نشان می کند: متن پی‌دی‌افی کتاب‌های «کادرها»، که نقش نشریات آموزشی کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت را ایفا می‌کنند، رایگان یا همت عالی است. علاقمندانی که بخواهند بابت دریافت کتاب‌ها و کمک به تداوم «جهش فرهنگی» مبلغی پرداخت کنند، می‌توانند کمک‌های خود را به شماره‌ی حسابی که تقدیم می‌شود واریز کنند.

مبالغ دریافتی زیر نظر هیأت امنای دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها)‌هزینه خواهد شد. سرکار خانم طاهره نقی‌ئی، و آقایان علی‌ اصغر تک‌دهقان، کمال حسینی، شهرام حلاج، عبدالفتاح سلطانی، سهیل فاضلی و علیرضا هاشمی، اعضای هیأت امنا هستند که بر نحوه هزینه‌ کردن کمک‌های مالی دریافتی، طبق اصولی که اعلان خواهد شد، نظارت خواهند کرد و گزارش دخل و خرج وجوه دریافتی را به صورت علنی منتشر خواهند کرد.

علاقه‌مندانی که تمایل دارند کتاب‌های کادرها را دریافت کنند می‌توانند با شماره تلفن‌های ۸۸۹۱۱۰۱۷ و ۰۹۳۵۶۵۲۸۶۱۱ (دفتر کادرها) تماس بگیرند یا پیام بگذارند تا متن الکترونیکی یا کاغذی کتاب به آنان تقدیم شود.

فهرست مطالب سی و چهارمین دفر خاطرات زیرخاکی را در ادامه مرور کنید:

در حالی که در میان «پدران بنیان‌گذار» ایالات متحده آمریکا یک زن حضور نداشت، و به عنوان یک نمونه داخلی، در میان گروه معروفِ ۵۳ نفر بنیان‌گذاران گراش چپ در تاریخ معاصر ایران هم یک زن دیده نمی‌شود، ۲۸ نفر از «نسل اول بنیان‌گذاران انجمن اصلی» را که امید می‌رود هسته اولیه شالوده‌ی یک ایران جهش یافته‌ را بنیان بگذارند، زنان تشکیل می‌دهند. حضور این تعدادِ قابل توجه ازفعالان اجتماعی زن در جریان «جهش فرهنگی» به اندازه کافی امیدبخش هست. اما نکته در خور تأمل، واکنش این زنان نسبت به دعوت از آنان برای کمک به تأسیس انجمن اصلی است. و همین واکنش‌هاست که ثابت می‌کند در این فضای لبریز از ناامیدی مشعل امید در دست زنان است.

نوشته کوتاهی که درادامه می‌آید، واکنش‌های برخی از زنان مدعو به نخستین نشست نسل اول بنیان‌گذاران انجمن اصلی را روایت می‌کند و می‌کوشد به این پرسش بیاندیشد که چه عاملی سبب استقبال زنان از قواعد دموکراسی شده است: