آنچه که در ادامه می‌آید، ویرایش اول ترحمۀ پی‌نوشت شماره ۱۰۰ کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» است. برای آشنایی بسیار اجمالی با این کتاب،‌ مناسب است فعلا به اینجا مراجعه کنید. اما در توضیح اجمالی اینکه چرا ترجمه غیرکامل این قسمت از این کتاب، که ترجمه کامل آن - در دو جلد و هر حلد در حدود ۳۵۰ صفحه - به زودی به زبان فارسی در تهران منتشر خواهد شد، در این قسمت از وب سایت کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت منتشر می‌شود،‌ به چند نکته می‌توان اشاره کرد.

۱. قرار است انجمنی بر اساس قواعد دستورنامه رابرت برای ترویج ارسطو‌شناسی نوین در ایران راه‌اندازی شود. به دلایلی که تشریح آن‌ها خارج از حوصله این نوشته مختصر است، نخستین کتابی که در این انجمن گروه خوانی شده و مورد بررسی قرار خواهد گرفت، همین کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» خواهد بود.

۲. با این همه، آن دسته از علاقمندان به دستورنامه رابرت که متقاعد شوند برای درک بهتر علم و فلسفه حقوق پارلمانی لازم است با فلسفه - به طور کلی- و با فلسفه حقوق- به طور خاص - آشنا شوند، در آن صورت نیاز خواهند داشت برای آشنایی درست و عمیق با فلسفه، بیش و پیش از هر فلیسوف دیگری با نظرات ارسطو آشنا شوند.

۳. ارسطوشناسی در جهان اسلام و از جمله در ایران سابقه‌ای طولانی دارد و امواج وسیع ترجمه آثار متفکران یونان باستان در قرون اولیه تمدن اسلامی، شاید نخستین موج غرب‌گرایی باشد که البته بعد‌ها و به دلایل مختلف شکست خورد و سرکوب شد. بعد از قرائت دقیق کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو»، ممکن است این سؤال به اذهان کنجکاو خطور کند که نکند درک نادرست نظرات پیچیده‌ی ارسطو سبب شد تفکر فلسفی در ایران و اسلام هم دچار همان مشکلی شده باشد که اتین ژیلسون در کتاب خود با عنوان «وحدت تجربه فلسفی» به خوبی آن را در طول تاریخ تفکر فلسفی نشان داده است؟

این کتاب، که با عنوان تردید برانگیز «نقد تفکر فلسفی غرب» به فارسی ترجمه و منتشر شده، نشان می‌دهد که چطور فلیسوفان بزرگی که دستگاه‌های فلسفی بزرگی هم ساختند، خطای یگانه‌ای را مرتکب شدند که سرانجام به فروپاشی دستگاه فلسفی آنان منجر شد و پیامد آن عرفان‌گرایی از یک سو و شک‌گرایی از سوی دیگر بوده است. آیا همین اتفاق در تاریخ تفکر فلسفی در ایران رخ نداده است؟

واقعیت این است که کتاب اتین ژیلسون کتاب بسیار ارزشمند و شریفی است. اما کسانی که «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو را خوب بخوانند و خوب آن را بفهمند،‌ تازه درخواهند یافت که ژیلسون چه می‌گفته است و چرا فلاسفه بزرگ خطاهایی چنین بزرگ مرتکب شدند؟

۴. یک ضر‌ب‌المثل رایج می‌گوید: در کلاس فلسفه، سال اول، استاد می‌فهمد چه می‌گوید، شاگرد هم می‌فهمد. سال دوم استاد می‌فهمد،‌ اما شاگرد دیگر چیزی نمی‌فهمد. اما سال سوم نه استاد و نه شاگرد، هیچ کدام نمی‌فهمند چه می‌گویند! مطمئن باشید اگر ذهنتان آن اندازه تربیت شده باشد که کتاب «تفسیر خط به خط در باره حان ارسطو» را خوب بخوانید، در آن صورت،‌ قادر خواهید شد لذت تأمل فلسفی را به معنای حقیقی کلمه درک کنید.

با این توضیحات اجمالی است که به پی‌نوشت شماره ۱۰۰ کتاب «تفسیر خط به خط در باره حان ارسطو» می‌پردازیم:

این کتاب در دو بخش متمایز تدوین شده است. مخاطبان متن اصلی، علاقمندان به فلسفه و به ارسطو هستند. اما مخاطبان پی‌نوشت‌های کتاب را، ارسطوشناسان حرفه‌ای تشکیل می‌دهند. این کتاب ۱۵۰ پی‌نوشت دارد که ویرایش نخست ترجمه پی‌نوشت شماره ۱۰۰ در ادامه تقدیم می‌شود.

در این پی‌نوشت، نظرات ارسطو در مورد «تصور» با نظرات فلسفه مدرن در مورد «تصور» مقایسه شده است و همین مقایسه تا حدودی می‌تواند تفکر فلسفی ارسطو را توضیح دهد.

و آخرین نکته اینکه خوانندگان گرامی باید توجه داشته باشند که چه بسا درک نظراتی که در همین پی‌نوشت در مورد تئوری‌های ارسطو در باره بسیاری از مفاهیم کلیدی فلسفی مطرح شده است،‌ مستلزم قرائت دقیق متن کامل این کتاب باشد. بنا بر این توقع نداشته باشند که تمام مطالب این پی‌نوشت را به صورت کامل درک کنند. اما اگر مرور نوشته‌ای که در ادامه می‌آید، مخاطبان گرامی را تشویق کند که قرائت این کتاب را جدی بگیرند، مراد از این تلاش‌ها حاصل شده است. و اما متن پی‌نوشت شماره ۱۰۰:

مطلبی که در ادامه می‌آید، نخستین بار در رسانه مجازی و اختصاصی «تدارک انجمن اصلی» منتشر شده است و به این دلیل که نکات مطرح شده در آن می‌تواند برای تمام فعالان اجتماعی که به صورت حرفه‌ای انواع جامعه/انجمن/سازمان/شرکت را تأسیس و رهبری می‌کنند مفید باشد، در اینجا نیز منتشر می‌شود:

«حقوق پارلمانی» که به مثابه شاخه‌‌ای از علم و فلسفه حقوق به تبیین حقوق متوازن اکثریت، اقلیت، افراد، و کل اعضای یک جامعه، بر اساس حق رأی برابر اعضا می‌پردازد‌، مثل هر معرفت علمی دیگری مبتنی بر علم برهان است. اما علم برهان چیست و آموزش آن چرا برای اداره مجامع تصمیم‌گیری بر اساس قانون عام پارلمانی لازم است؟ و انجمن نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی (نماپ) برای آموزش علم برهان در حقوق پارلمانی چه برنامه‌ای دارد؟ نوشته‌ای که در ادامه می‌آید،‌و پیشتر در گروه واتساپی «تدارک انجمن اصلی» منتشر شده است، اجمالاُ به این مسائل می‌پردازد. با هم آن را مرور کنیم:

مطالبی که در ادامه می‌آید، قبلاً در گروه واتساپی «تدارک انجمن اصلی» که نقش «رسانه» داخلی انجمن اصلی را ایفا می‌کند، منتشر شده است و از آنجا که نکات مطرح شده در آن می‌تواند برای تمام کنشگران اجتماعی مفید باشد، بازنشر می‌شود.

خاطر نشان می‌کند انجمن اصلی قرار است به مثابه کنوانسیون انجمن‌های اختصاصی اصلی عمل کند که همه، بر اساس قانون عام پارلمانی (به روایت دستورنامه رابرت) تأسیس می‌شوند و هدفشان رفع آن دسته از مشکلات ساختاری در قلمروهای گوناگون است که گمان می‌رود ناشی از فقدان آشنایی با قانون عام پارلمانی هستند و راه رفع آن‌ها نیز کمک به تمرین برای ساخت جوامعی بر اساس همین قانون است.

گفتنی است که گروه اندیشه هم بر اساس قواعد دستورنامه رابرت اداره می‌شود و در حال حاضر، هدفش را تأمل در مفهوم توسعه و کمک به روند توسعه در کشور تعریف کرده است.

قرار است گروه اندیشه، سند «منشور توسعه» را تدوین و تصویب کند و - چه بسا آن را در اختیار افکار عمومی قرار دهد. گزارشی که در ادامه می‌آید به همین سند پرداخته است. با هم می‌خوانیم:

نوشته‌ای که در ادامه تقدیم می‌شود، نخستین بار روز چهارشنبه ۴ اسفند ۱۴۰۰ در رسانه داخلی گروه حامیان تدارک تأسیس انجمن اصلی منتشر شد.در مقدمه این نوشته به تاریخچه‌ی انجمن قانون اساسی اشاره شده و در نتیجه از تکرار همان مطالب خود داری می‌شود. به علاوه، در این نوشته‌ هدف‌ها و چرایی تأسیس انجمن قانون اساسی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. فقط ذکر این نکته در اینجا شاید لازم باشد که اگر احیاناً علاقمند بودید برای فراگیری قواعد عقلی و عادلانه ساخت انواع جوامع بر اساس حق رأی برابر اعضا اقدام کنید، ازطریق همین وب سایت با دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت تماس بگیرید. و اما اصل مطلب:

در صد و ششمین نشست هفتگی انجمن نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی (نماپ) که عصر روز دوشنبه ۲ اسفند ۱۴۰۰ به صورت مجازی برگزار شد،‌ منشأ برابری حقوقی شهروندان مورد بررسی قرار گرفت. آنچه که در ادامه می‌آید گزارشی از آن نشست است که ویرایش اول آن در رسانه واتساپی «گروه حامیان تدارک انجمن اصلی» منتشر شده است.

خاطر نشان می‌کند گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، دوازده نفر از شخصیت‌های ملی هستند که با حضور آنان نخستین کارگاه آموزش دستورنامه رابرت روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ در سندیکای شرکت‌های ساختمانی تهران برگزار شد. از آن تاریخ به بعد،‌ اعضای این گروه از هیچ کمکی برای ترویج قواعد دستورنامه رابرت در ایران دریغ نورزیدند و اکنون نیز به عنوان گروه حامیان تأسیس نخستین انجمن ایرانی در تدارک تأسیس انجمنی هستند که قرار است طبق قواعد دستورنامه رابرت در ایران تأسیس شود و هدف آن نیز ترویج همین قواعد در میان علاقمندان خواهد بود.

در چارچوب انجمن اصلی، تعدادی انجمن ااصلی اختصاصی نیز در دست تأسیس است که به صورت اختصاصی روی قلمروها و حوزه‌های خاصی تمرکز دارند. رسانه واتساپی «تدارک انجمن اصلی» اخبار و گزارش فعالیت‌های این انجمن‌ها را منتشر می‌کند. نوشته‌ای که در ادامه می‌آید بتدا در همین رسانه منتشر شده است:

آنچه که در ادامه تقدیم می‌شود، پیش از این در رسانه‌ی داخلی «گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی» منتشر شده است. در این نوشته، کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» برای مخاطبان خاص آن رسانه معرفی شده است که کم و بیش با دستورنامه رابرت آشنا هستند و می‌کوشند تا بر اساس تجربه‌های به دست آمده در جریان کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت به علاقمندان ایرانی، انجمن‌های اختصاصی متعددی درست کنند تا نسبت به رفع کاستی‌های تاریخی ناشی از عدم آشنایی ایرانیان با علم و فلسفه حقوق پارلمانی دست به اقدام‌های مشخص و هماهنگ بزنند. با این همه، معرفی اجمالی کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» می‌تواند برای تمام ایرانیانی که به تفکر عقلی و در نتیجه به فلسفه علاقمند هستند مفید باشد. به خصوص که این کتاب برای نخستین بار به آنان کمک خواهد کرد که فلسفه ارسطو را به معنای درست کلمه بشناسند که به معنای فهم فلسفه به معنای درست این کلمه نیز خواهد بود.

و اما اصل آن نوشته:

ادامه مطلب مربوط به معرفی وب سایت:

• دفتر كادرها براي آموزش قواعد پيش‌گزيده ‌ي اداره‌ي انواع مجامع تصميم‌گيري و سازمان‌هاي دموكراتيك تأسيس شده است كه براي نخستين بار در كتابي با عنوان ‍رابرت‌‌ز روولز آو اوردر (دستورنامه رابرت) گردآوري و منتشر شد.

• كتاب دستورنامه رابرت كه نخستين ويرايش آن در سال ۱۸۷۶ در ايالات متحد آمريكا انتشار يافت و برگردان فارسي ويرايش يازدهم آن به زودي در تهران منتشر مي‌شود، قواعد و رويه‌هاي قانون عرفي پارلمان را، با حذف بخش‌هايي از آن كه در خارج از مجامع قانون‌گذاري كاربرد ندارد، تدوين، تشريح و بر مبناي اصول بنيادين قانون پارلمان تبين كرده است. براي قانون عرفي پارلمان سه تعريف ارايه شده است:
   قواعد بازي دموكراسي
   قواعد حاكم بر رويه‌هايي كه از طريق آن‌ها قوانين مدني و جزايي تدوين و تصويب مي‌شوند
   قواعد و آدابي كه بر مجامع و سازمان‌هاي ‌مشورتي و تصميم‌گيري ناظر و حاکم هستند.

چهارمین و آخرین قسمت از شرح درس خلاصه دستورنامه رابرت برای مخاطبان ایرانی در ادامه تقدیم می‌شود. یادآوری می‌شود این مطالب، گزارش مکتوب نکاتی است که در کارگاه‌های آموزش مقدماتی دستورنامه رابرت برای کادرهای حرفه‌ای سازمان معلمان ایران تشریح شده است. هدف از آن کارگاه‌ها، معرفی مبرم‌ترین و پرمصرف‌ترین و مهم‌ترین قواعد قانون عام پارلمانی بود تا کادرهای حرفه‌ای سازمان معلمان ایران با کلیات قانون عام پارلمانی آشنا شوند تا اگر این قواعد را برای ارتقای کیفیت اداره سازمان خود لازم تشخیص دادند، نسبت به تمرین گروهی این قواعد برای یادگیری آن‌ها تصمیم بگیرند.

آن گروه از فعالان اجتماعی که در زمینه ایجاد انواع جامعه/انجمن‌های مختلف تجربه کافی کسب کرده باشند، دریافته‌ اند که این جامعه/انجمن‌ها، به خصوص هنگامی که اعضای آن‌ها همه صاحب رأی و نظر باشند و نتوانند به روش ریش سفیدی و اولیگارشیک خودشان را اداره کنند، به قواعد کامل و جامعی نیاز خواهند داشت تا همه طبق آن قواعد رفتار کنند تا به نتیجه برسند. قانون عام پارلمانی آن قواعد را که به صورت منطقی از روند تصمیم‌گیری گروهی استنتاج شده‌ است، در اختیار علاقمندان قرار می‌دهد. با این همه، به دلیل حجیم بودن کتاب دستورنامه رابرت، خلاصه‌ی مطالب آن کتاب در چهار شرح درس مختصر ارایه شده است که می‌تواند برای فعالان اجتماعی علاقمند و با تجربه مفید باشد.

برای خواندن مقدمه این نوشته‌ها اینجا را کلیک کنید، و برای خواندن قسمت‌های اول، دوم و سوم ارقام مربوطه را کلیک فرمایید و اما قسمت آخر و چهارم این نوشته‌ها:‌

سومین قسمت از شرح درس خلاصه دستورنامه رابرت برای مخاطبان ایرانی در ادامه تقدیم می‌شود. در این قسمت، بخش دیگری از مهم‌ترین پیشنهادهای پارلمانی معرفی می‌شود. در ادامه، قواعد ناظر بر فرایند کسب صحن و تخصیص صحن، به صورت اجمالی تشریح خواهد شد. فقط مقایسه بین روش نوبت دادن و نوبت گرفتن در عرف جاری با روش کسب صحن و تخصیص صحن در قانون عام پارلمانی کافی است تفاوت نظم بر اساس قانون عادلانه با آشوب/استبدادی که در فرایند اداره مجامع تصمیم‌گیری ما به صورت مداوم بازتولید می‌شود، به وضوح آشکار شود.

قسمت پایانی این نبخش از این سلسله مقالات آموزشی به انواع قوانین ناظر بر انجمن‌ها/جامعه‌ها پرداخته است. در این قسمت تعریف جامع و کاملی از اساسنامه/قانون اساسی هر جامعه/انجمن ارایه می‌شود که کمک می‌کند معیاری حقوقی برای تمایز بین اساسنامه، آئین‌نامه و دستورنامه را به خوبی درک کنیم و بر اساس آن قواعد متفاوت ناظر بر این قواعد را به صورت منطقی و استدلالی بفهمیم.

برای مطالعه مقدمه این سلسه مقالات آموزشی اینجا، و برای خواندن بخش‌های اول و دوم نیز، روی ارقام مربوطه کلیک کنید. و اما اصل مطلب: