كارگاه‌هاي آموزش دستورنامه رابرت (كادرها)

كارگاه‌هاي آموزش دستورنامه رابرت (كادرها)

به وب سایت دفتر کادرها خوش آمدید! شماره تماس: ۸۸۹۱۱۰۱۷ - ۰۲۱
  • دفتر كادرها براي آموزش قواعد پيش‌گزيده ‌ي اداره‌ي انواع مجامع تصميم‌گيري و سازمان‌هاي دموكراتيك تأسيس شده است كه در كتابي با عنوان ‍رابرتز روولز آو اوردر (دستورنامه رابرت) گردآوري و منتشر شده است.
  • كتاب دستورنامه رابرت كه نخستين ويرايش آن در سال ۱۸۷۶ در ايالات متحد آمريكا انتشار يافت و برگردان فارسي ويرايش دوازدهم (سال ۲۰۲۰) آن را نشر اختران، روز ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر کرده است و در دسترس علاقمندان قرار دارد، قواعد و رويه‌هاي قانون عرفي پارلمان را، با حذف بخش‌هايي از آن كه در خارج از مجامع قانون‌گذاري كاربرد ندارد، تدوين، تشريح و بر مبناي اصول بنيادين قانون پارلمان تبين كرده است. براي قانون عرفي پارلمان سه تعريف ارايه شده است:
    - قواعد بازي دموكراسي
    - قواعد حاكم بر رويه‌هايي كه از طريق آن‌ها قوانين مدني و جزايي تدوين و تصويب مي‌شوند
    - قواعد و آدابي كه بر مجامع و سازمان‌هاي ‌مشورتي و تصميم‌گيري ناظر و حاکم هستند.
  • اگر مایلید از نحوه‌ی سازمان‌دهی به مطالب این وب‌سایت، سر در بیاورید، ادامه این مطلب را اینجا بخوانید!

«اختران»‌ منتشر کرد: دستورنامه رابرت؛ ویرایش دوازدهم

همزمان با برگزاری نخستین نشست نسل اول بنیان‌گذاران «انجمن اصلی» که عصر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد،‌ نشر «اختران» ترجمه فارسی ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت را با عنوان فرعی «قواعد اداره انواع مجامع تصمیم‌گیری»، در ۷۰۵ صفحه و با جلد گالینگور منتشر کرد.

هنری مارتین رابرت نخستین ویرایش این کتاب را در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا منتشر کرد و به همین خاطر، این کتاب به «دستورنامه رابرت»‌ معروف شد.

بعدها،‌ بازماندگان هنری مارتین رابرت،‌ این کتاب را به صورت پی‌درپی ویرایش کردند و این کتاب،‌ به مرور، از یک کتاب ساده حاوی قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیم‌گیری دموکراتیک،‌ به یک کتاب حقوق تبدیل شد که از منظر علم حقوق پارلمانی، درستی این قواعد را نیز تبیین و استدلال کرده است.

قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیم‌گیری دموکراتیک، طی قرن‌ها و از طریق آزمون و خطا و بدون طرح قبلی، در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شد و در قرن هفدهم میلادی از طریق مهاجران انگلیسی به قاره جدید انتقال یافت.

مؤلفان متعددی مجموعه این قواعد را در کتاب‌های گوناگون گردآوری و تبیین کرده‌اند،‌اما دستورنامه رابرت، جامع‌ترین و کامل‌ترین مرجعی است که این قواعد را که قواعد دموکراسی است،‌ گردآوری و تبیین کرده است.

در تدوین دوازدهمین ویرایش کتاب دستورنامه رابرت ۶ متخصص با تخصص‌های مختلف نقش داشته‌اند. در پیشگفتار این مؤلفان، تاریخچه قواعد دموکراسی و نیز تاریخچه کتاب دستورنامه رابرت به صورت مختصر اما جامع تشریح شده است و خوانندگان فارسی‌زبان برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه لازم است به پیشگفتار مؤلفان مراجعه کنند.

آنچه در ادامه می‌آید،‌ به صورت مختصر،‌ تاریخچه ترجمه و انتشار این کتاب را در زبان فارسی روایت می‌کند:‌


ثبت است در جریده عالم دوامتان

دفتر «کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت» (دفتر کادرها) از نخستین روز فعالیت خود در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۸۶ به این اصل متعهد شد که ترویج این قواعد در ایران باید حتماُ خارج از قلمرو دولت و بدون اتکا به رانت‌های فسادآور و فقط با حمایت مردمی که به ترویج این قواعد باور دارند فعالیت خود را ادامه دهد.

البته، تجربه‌های دفتر کادرها نشان داده است که دستگاه‌های دولتی بسیار فشل‌تر از آن هستند که بتوانند حتی از ارایه خدمات رایگان دفتر کادرها نیز بهره ببرند.

طی ۱۳ سال گذشته که دفتر کادرها، از طریق آزمون و خطا و در جریان برگزاری انواع کارگاه‌‌های آموزشی می‌کوشید تا بهترین روش‌های ترویج این قواعد را در فرهنگ ایران خلق کند،‌ بسیاری از فعالان سیاسی اجتماعی، با صرف وقت و حضور خود در این کارگاه‌ها، امکان چنین تجربه‌هایی را فراهم آوردند. دفتر کادرها وظیفه خود می‌داند از تمام این فعالان اجتماعی که بخشی از عمر عزیز خود را صرف تجربه این جهش فرهنگی کردند، قدردانی کند.

خوشبختانه، «جهش فرهنگی»‌ به مرور از حرکت زیرخاکی خود سربیرون می‌آورد و می‌رود تا در سطح ملی شاخ و برگ بگستراند.

در چنین شرایطی است که تجهیز دفتر کادرها به نیروهای کارآمد به یک امر حیاتی تبدیل می‌شود و برای تحقق این هدف، فعالان اجتماعی، علاوه بر اهدا وقت عزیز خود، لازم است از نظر مالی نیز ـ هر اندازه که می‌توانند ـ کمک کنند.

این صفحه الکترونیکی، ساعت ۵ بامداد امروز، چهارشنبه، ۲۶ فروردین ماه سال ۱۴۰۴ راه‌اندازی می‌شود تا نام کسانی را که به دفتر کادرها کمک مالی می‌کنند، در جریده عالم برای همیشه ثبت کند.

نام این افراد، در صورتی که موافقت کنند،‌ در اسناد «چهش فرهنگی» و دفتر کادرها برای همیشه باقی خواهد ماند.

به تمام فعالان اجتماعی سیاسی که دغدغه ترویج حاکمیت مردم در چارچوب قانون عام دموکراسی را دارند، یادآوری می‌شود که کمک آنان، هرچقدر که ناچیز باشد، وقتی جمع شود دریا خواهد شد.

در ادامه نام و مشخصات کسانی که به دفتر کادرها به صورت ماهانه، کمک مالی می‌کنند،‌ ذکر می‌شود. این فهرست با افزوده شدن نام هر بک از چراغ‌ افروزان، ویرایش خواهد شد.

دفتر کادرها:
۰۲۱-۸۸۹۱۱۰۱۷


فهرست مطالب كتاب "دستورنامه‌ رابرت"

ويرايش دهم كتاب رابرتز رولز آو اوردر [2] (دستورنامه رابرت)‌ كه در سال ۲۰۰۰ و در ۸۰۰ صفحه در ايالات متحد آمريكا منتشر شده است، تمام قواعد و رويه‌‌هاي پيش‌گزيده‌ي اداره‌ي انواع مجامع تصميم‌گيري و سازمان‌ها و انحمن‌هاي دموكراتيك را به صورت جامع و كامل تشريح كرده است. ريشه‌ي اين قواعد، به دولت‌‌شهر‌هاي يونان باستان مي‌رسد. سنت‌هاي دموكراسي يونان به روم منتقل شد و برخي از آن‌ها در دوران چهار صد ساله‌ي حكومت امپراتوري رم بر بريتانيا، با سنت‌هاي قبيله‌اي آنگلوساكسون‌ها در آميخت. اما بخش اصلي قانون عرفي پارلماني طي حدود هشتصد سال در پارلمان‌هاي انگلستان ساخته و پرداخته شد و از آنجا به مهاجر نشين‌هاي قاره‌ي جديد انتقال يافت.

به دليل حضور مهاجر نشينان غيرانگليسي تبار در ايالات متحد آمريكا و شكل‌گيري سنت‌هاي متفاوت پارلماني در ايالات مختلف آن كشور، مكتوب كردن و نشر اين قواعد در آمريكا ضرورت پيدا كرد. توماس جفرسو نخستين رئيس مجلس سنا و معاون رئيس جمهور ايالات متحد آمريكا نخستين نگارش اين قواعد را با عنوان راهنمای پراکتیس پارلمانی برای استفاده در سنای ایالات متحده براي استفاده در مجلس سناي آمريكا مكتوب كرد. بعدها، هنري مارتين رابرت براي نخستين بار روايتي از اين قواعد را براي استفاده در انواع جامعه/انجمن‌ها و مجامع تصميم‌گيري گردآوري و در سال ۱۸۷۶ منتشر ساخت. اين كتاب به همت همسر، عروس، پسر و نوه‌ي هنري مارتين رابرت به صورت مرتب مورد بازنگري قرار گرفته و ویرایش‌های جدید آن منتشر شده است و به همین خاطر، از سوي بيش از هشتاد درصدانجمن‌ها و سازمان‌هاي دموكراتيك در كشورهاي توسعه‌يافته، به عنوان «مرجع پارلماني» مورد استناد قرار مي‌گيرد و طبق قواعد آن اداره مي‌شوند. براي مطالعه بيشتر در اين زمينه‌ها به پيشگفتار اين كتاب دراينجا مراجعه فرماييد.

ويرايش دهم اين كتاب كه زير نظر هنري مارتين رابرت سوم و با همكاري گروهي از وكلاي پارلماني، تهیه و منتشر شده است، سال‌ها پيش (۱۳۸۵) به فارسي ترجمه شد و از طريق وب‌سايت‌هاي مختلف در اختيار علاقمندان قرار گرفت. قرار است متن کاغذی آن نیز به همت نشر اختران در آینده‌ی نزدیک منتشر شود.

گفتنی است که ویرایش‌های یازدهم و دوازدهم این کتاب نیز منتشر شده است که با ویرایش دهم آن تفاوت‌های بسیار جزئی دارد.

علاقمندان به متن کامل این کتاب می‌توانند با دفتر کارگاه‌‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) در تهران، با شماره تلفن۸۸۹۱۱۰۱۷ - ۰۲۱ تماس بگیرند. برگزاری انواع کارگاه‌های آموزشی نحوه‌ی اداره مجامع و جلسات تصمیم‌گیری بر اساس قواعد منطقی و عادلانه‌ای که در این کتاب تشریح شده است، و نیز، ارایه مشاوره در خصوص تدوین انواع اساسنامه‌ها و آئین‌نامه‌های جامعه/انجمن/سازمان‌ها نیز بخشی از خدماتی است که دفتر کادرها ارایه می‌دهد.

لازم به یادآوری است که از سوی مؤسسه رابرتز رولز آو اوردر، خلاصه‌ی ویرایش دهم کتاب دستورنامه، به صورت رسمی تهیه و منتشر شده است. ترجمه فارسی این کتاب خلاصه نیز اینجا دردسترس علاقمدان است.

فهرست مطالب ترجمه غيرنهايي ويرايش دهم دستورنامه رابرت در ادامه تقديم مي‌شود:

تازه ترين مقاله ها


تازه ترين مقاله ها


گفتگوی درون‌سازمانی در باب معماری «انجمن اصلی»

۲۳ آذر ۱۴۰۴
يكشنبه 14 دسامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در هشتمین نشست «گروه بنیان‌گذارن انجمن اصلی» که ساعت ۵ بعد از ظهر روز چهارشنبه ۵ آذر ۱۴۰۴ به صورت حضوری و غیرحضوری در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها) دعوت به دستور شد، پیشنهاد قیام به کمیته کل برای بررسی وضعیت عضویت در انجمن اصلی به تصویب رسید و زیرکمیته‌ای چهار نفره متشکل از آقایان شهرام حلاج، مجتبی امیری، داود حسین و ابوالفضل علی‌آبادی مأموریت یافت تا براساس مطالب مطرح شده در کمیته کل، قطعنامه پیش‌نویس ماده سه اساسنامه انجمن اصلی (در باره عضویت) را تهیه کند و برای بررسی و تصویب به نشست آتی گروه بنیان‌گذاران انجمن اصلی ارایه دهد.

در این نشست همچنین پیشنهاد آقای محمدحسین بنی‌اسدی دبیرکل «نهضت آزادی ایران» مبنی برتغییر روزهای برگزاری نشست‌های عادی گروه بنیان‌گذاران انجمن اصلی از چهارشنبه‌های اول و سوم به چهارشنبه‌های دوم و چهارم هر ماه به تصویب رسید. خاطر نشان می‌کند از آنجا که این پیشنهاد ماهیت اساسنامه‌ای داشت،‌ اخطار قبلی آن در فراخوان نشست صادر شده بود و آقای ابوالفضل بازرگان مسؤل هماهنگی هیأت اجرایی «نهضت آزادی ایران» نیز از آن حمایت کرده بود. به این ترتیب، نشست بعدی گروه بنیان‌گذاران روز چهارشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد.

خاطر نشان می‌شود در نهمین نشست گروه بناین‌گذارن انجمن اصلی خانم‌ها نرگس ظریفیان دبیر «انجمن گسترش سواد دموکراسی» و فاطمه منصورزاده یکی از مسؤلان حوزه اصفهان «سازمان معلمان ایران» و عضو گروه بنیان‌گذاران انجمن «تعلیمات اجتماعی کودکان» (تاک)‌، و آقایان مجتبی امیری عضو گروه بنیان‌گذاران «انجمن ارتقای پروفشن‌گرایی در مدیریت»، شهرام حلاج عضو گروه بنیان‌گذاران «انجمن نظارت مردم برقراردادهای عمومی» و نیز عضو «انجمن اصلاح نظام قانون‌گذاری» و عضو «انجمن گسترش سواد دموکراسی»، محمد داوری سخنگوی «سازمن معلمان ایران» و عضو بنیان‌گذاران «انجمن اصلاح ساختاری احزاب سیاسی» (اساس)، رسول بابارضا عضو گروه بنیان‌گذاران «انجمن تعلیمات اجتماعی کودکان» (تاک)، سهیل فاضلی عضو گروه بنیان‌گذاران «انجمن ترویج دستور شرف» و دبیر این گروه،‌ ابوالفضل علی‌آبادی عضو «انجمن اصلاح نظام قانون گذاری»، محمد قايم‌مقامی عضو «انجمن گسترش سواد دموکراسی»، پیمان رحیم‌‌ی‌نژاد عضو هیأت امنای محله هزار‌ سنگ (کوهشار)، و داود حسین حضور داشتند.

تأکید بر درج سمت‌ها و مسؤلیت‌های کسانی که در هشتمین نشست گروه بنیان‌گذارن انجمن اصلی شرکت کرده بودند، آگاهنه و عمدی است. این امر نشان می‌دهد بسیاری از کسانی که قرار است به عنوان بنیان‌گذار، «انجمن اصلی» را تأسیس کنند، در یک یا چند انجمن و سازمان دیگر که به نحوی در امر ترویج قواعد دموکراسی (به روایت دستورنامه رابرت) فعالیت می‌کنند، عضو هستند. از همین رو، ایده تأسیس «کانون انجمن‌های اصلی اختصاصی» (نام موقت) را باید جدی گرفت.

نوشته‌ای که در ادامه تقدیم می‌شود می‌کوشد جنبه‌های مختلف این ایده را بررسی کند و تفاوت‌های بین «کانون/کنوانسیون» با «انجمن/اسمبلی» را توضیح دهد؛ به این امید که به گفتگوی درون‌سازمانی در باب معماری «انجمن اصلی» دامن بزند:



راهنمای برگزاری «کارگاه‌های آشنایی با قواعد دموکراسی»

پنج شنبه 11 دسامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در نوزدهمین نشست «انجمن گسترش سواد دموکراسی» که ساعت ۱۶ روز پنجشنبه ۲۰ آذر ماه ۱۴۰۴ به صورت حضوری و غیرحضوری برگزار شده بود، پیش‌نویس «راهنمای برگزاری کارگاه‌های آشنایی با قواعد دمکراسی» در ۱۰ بند مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت.

به نظر می‌رسد یکی از ویژگی‌های جوامع مدرن این باشد که اعضای این سازمان‌ها براساس قواعد و رویه‌های مکتوبی عمل می‌کنند که خودشان و براساس توافق خودشان آن‌ها را به مثابه «قانون» به تصویب می‌رساند و طبق توافق خودشان آن‌ها را اصلاح می‌کنند. از این منظر، ساخت «جوامع مردم خودقانون‌گذار» (دموکراسی حقیقی) مستلزم این است که اعضای این جوامع مهارت نستباٍ پیجیده تدوین قواعد ناظر بر خودشان را کسب کرده باشند. به همین خاطر، در نشست‌های انجمن گسترش سواد دموکراسی، و سایر انجمن‌هایی که در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی» و براساس موازین دموکراسی تأسیس و مدیریت می‌شود، تلاش خواهد شد تا هر فرصتی به یک تجربه آموزشی برای ارتقای مهارت ساخت جوامع مردم خودقانون‌گذار بدل شود. راهنمای برگزاری کارگاه‌های آشنایی با قواعد دموکراسی هم در راستای تحقق این هدف ضمنی هم بوده است.

خاطر نشان می‌شود در پی برگزاری دو کارگاه آشنایی با قواعد دموکراسی به همت انجمن گسترش سواد دوکراسی و تدارک برگزاری سومین کارگاه که از روز شنبه ۲۲ آذر ماه ۱۴۰۴ فعالیت خود را شروع خواهد کرد، تجربه‌های بسیار ارزشمندی کسب شد که لازم بود در قالب یک جزوه راهنما مدون شود تا با انباشت تجربه ها از هدر رفتن سرمایه‌های اجتماعی پیش‌گیری شود.

متنی که در ادامه تقدیم می‌شود پیش‌نویس «راهنمای برگزاری کارگاه‌های آشنایی با قواعد دموکراسی» است که در نوزدهمین نشست انجمن گسترش سواد دموکراسی مطرح شد و ادامه بررسی و تصویب آن به نشست بعدی موکول شد.

نکته قابل ذکر دیگر این که در بند ۴ این راهنما برای نخستین بار از اصطلاح «شورای مرجمعیت» به عنوان معادل فارسی برای اصطلاح «بورد پروفشنال» استفاده شده است و باید دید که ـ به خصوص با توجه به مباحثی که در پروفشن روحانیت در این زمینه شده و می‌شود ـ مورد قبول طبع ایرانیان قرار خواهد گرفت یا نه.

در باره معنا و سازوکار «شورای مرجعیت» در پروفشن «پارلمانتارین‌ها» به عنوان «کادرهای دموکراسی» از سوی یکی از اعضای حاضر در این نشست سؤال شد و در پاسخ به این پرسش نکات مهمی مطرح شد که می‌تواند مفاد یک مقاله مستقل باشد که ـ گوش شیطان کر ـ در آینده تقدیم علاقمندان خواهد شد. تا آن زمان، متن راهنمای برگزاری کارگاه‌های آشنایی با قواعد دموکراسی به عنوان نمونه‌ی سندی از این دست تقدیم می‌شو. با هم می‌خوانیم:



تدارک تأسیس مؤسسه‌ای برای ترویج قواعد تصمیم‌گیری جمعی در مجامع مجتمع‌های ساختمانی

۱۷ آذر ۱۴۰۴
دو شنبه 8 دسامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

همانطور که مدارس، دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها مناسب‌ترین مکان برای ترویج قواعد دموکراسی و ارتقای مهارت‌های ساخت جوامع مردم خودقانون‌گذار (دموکراسی حقیقی) در میان کودکان، نوجوانان و جوانان هستند، به نظر می‌رسد مجامع مجتمع‌های ساختمانی، اعم از مسکونی، تجاری و اداری، نیز، می‌توانست مناسب‌ترین بستر برای ترویج سواد دموکراسی در میان شهروندان باشد. اما در حال حاضر، به نظر می‌رسد با برگزاری هر نشستی، که طبعاٌ در غیاب قواعد عقلی و منطقی مورد توافق اداره می‌شوند، بی‌اعتمادی و بی‌احترامی متقابل است که بیتشر می‌شود و چه بسا پس از برگزاری چند مجمع عمومی، همه اعضا به این نتیجه برسند که بهتر است مدیر ساختمان کلیه امور مجتمع را رتق و فتق کند و برای همیشه قید برگزاری هر مجمع تصمیم‌گیری را بزنند! این قصه پیچیده است و هر تلاشی برای ساده‌ کردن تحلیل این ماجرا حاکی از کم‌دانشی است. با این همه،‌ مقایسه سردستی قانون مالکیت آپارتمان در کشورهایی مثل هند، فرانسه، انگلستان و ایالات متحده با قانون مالکیت آپارتمان در ایران یک تفاوت اساسی را نشان می‌دهد که ممکن است، در این زمینه مؤثر باشد: در حالی که مالکیت آپارتمان‌ها درقانون کشورهای مذکور به صورت شرکت سهامی و تعاونی است، و مالک هر آپارتمان در مجمع تصمیم‌گیری به اندازه ارزش واحد مسکونی خود حق رأی دارد، و تصویب موضوعات مختلف به آرای متفاوتی نیاز خواهد داشت، اما در قانون مالکیت آپارتمان‌ها در ایران مالک هر آپارتمان در امر تصمیم‌گیری در امور مشاع ساختمان حق وتو دارد. این نوع خاص از روابط حقوقی تا چه اندازه در کم‌ اهمیت شدن مجمع مجتمع‌های مسکونی تأثیر گذشته است؟

مسأله مهمی است؛ اما مسائلی از این دست نیاز به تحقیق دارد. با این همه، این فرضیه مطرح است که چه بسا آشنایی نسبی و تدریجی ساکنان مجتمع‌های مسکونی با قواعد بدیهی و عقلی اداره مجامع تصمیم‌گیری (آنطور که در دستورنامه رابرت تشریح شده)، به رغم حق وتوی مالکان آپارتمان‌ها، ممکن است به ارتقای احترام و اعتماد متقابل بین اعضای مجامع ساختمانی مدد برساند. از همین رو، از نخستین روزهای آغاز «تجربه یک جهش فرهنگی»، مجامع مجتمع‌های ساختمانی یکی از مهمترین مشتریان بالقوه آموزش و ترویج قواعد تصمیم‌گیری جمعی محسوب می‌شدند. اما تلاش اصلی دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) در نخستین مرحله، شناسایی فعالان سیاسی و اجتماعی پروفشنال و معرفی این قواعد به آنان بوده است.

کسانی که سرنوشت «تجربه یک جهش فرهنگی» را از ابتدا (۱۳۹۱) تا امروز دنبال کرده‌اند گواهی می‌دهند که با افزایش تدریجی تعداد فعالان سیاسی اجتماعی پروفشنال که با این قواعد آشنا شده‌اند و نسبت به ترویج آن‌ها متعهد هستند، «تجربه یک جهش فرهنگی»، نیز، به همت همین فعالان، ابعاد گسترده‌تری یافته است. جدید‌ترین شاهد این مدعا، تلاش برای تأسیس مؤسسه‌ای برای آموزش قواعد تصمیم‌گیری جمعی به مدیران و ساکنان مجتمع‌های مسکونی، تجاری و اداری است. نوشته‌ای که در ادامه می‌آید به همین تجربه جدید می‌پردازد. با هم می‌خوانیم:



اساسنامه کانون ملی پارلمانتارین‌ها

۱۱ آذر ۱۴۰۴
سه شنبه 2 دسامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

نخستین کتاب از زیرمجموعه «از روی دست دیگران» با عنوان «اساسنامه کانون ملی پارلمانتارین‌ها» از سوی کتاب «کادها» به صورت درون‌سازمانی و در شمارگان محدود برای کارورزان کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) منتشر شد. این کتاب را «هوش مصنوعی» ترجمه کرده است و ویراستار کتاب، آقای داود حسین، در پیشگفتار این کتاب، در باره ضروت ترجمه آن توضیحاتی ارایه داده است که متن کامل آن در ادامه این نوشته تقدیم شده است.

خاطر نشان می‌شود مجموعه کتاب‌‌های دفتر کارگاه‌های آموزش قواعد دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) با عنوان «تجربه یک جهش فرهنگی» منتشر می‌شوند و هدف تمام آن‌ها ـ به نحو مستقیم یا غیرمستقم ـ کمک به بسط و تعمیق «جهش فرهنگی» است. «خاطرات زیرخاکی» (تا کنون ۳۷ جلد)، کتاب کادرها (تا کنون ۷ جلد)، «مقالات آموزشی» (تا کنون سه جلد)، «اسناد زیرخاکی» (یک جلد)‌، برخی از عناوین سایر زیرمجموعه‌های کتاب «کادرها» هستند. در زیرمجموعه «از روی دست دیگران» اسناد و متونی انتخاب و معرفی خواهند شد که می‌توانند به ساخت جوامع مردم خودقانون‌گذار (دموکراسی حقیقی) مدد برسانند، به شرط آن که به حای کپی‌سازی و کپی‌برداری از آن‌ها، روند بازآفرینی ساختارها براساس کشف مستمر صورت بگیرد. اساسنامه «کانون ملی پارلمانتارین‌ها» نیز با این شرط ترجمه شده است.

مخاطبان این نوشته‌ها می‌دانند که معنای «پارلمانتارین» در فرهنگ سیاسی آمریکا با معنای این اصطلاح در اروپا متفاوت است. در اروپا معمولاً به نمایندگان پارلمان‌ها پارلمانتارین می‌گویند. در حالی‌که این اصطلاح در فرهنگ سیاسی ایلات متحده به معنای کسانی است که در امر به کارگیری رویه عام و قانون عام پارلمانی تخصص دارند. این متخصصان هدف خود را ترویج قواعد دستورنامه رابرت تعریف کرده‌اند که جامع‌ترین و کامل‌ترین روایت رویه‌ پارلمانی و قواعد دموکراسی را ارایه می‌دهد و خودشان را «پروفشن» تلقی می‌کنند و عنوان تشکل آنان «کانون ملی‌ پارلمانتارین‌ها» است. اما چرا بررسی اساسنامه این کانون برای کادرهای دموکراسی در ایران مفید است؟ پیشگفتار کتاب به همین پرسش پرداخته است.

علاقه‌مندانی که تمایل دارند کتاب‌های کادرها را دریافت کنند می‌توانند با شماره تلفن‌های ۸۸۹۱۱۰۱۷ و ۰۹۳۵۶۵۲۸۶۱۱ (دفتر کادرها) تماس بگیرند یا پیام بگذارند تا متن الکترونیکی یا کاغذی کتاب به آنان تقدیم شود.

متن پی‌دی‌افی کتاب‌های «کادرها»، رایگان یا همت عالی است. علاقه‌مندانی که بخواهند بابت دریافت کتاب‌ها و کمک به تداوم «جهش فرهنگی» مبلغی پرداخت کنند، می‌توانند کمک‌های خود را به شماره‌ی حسابی که تقدیم می‌شود واریز کنند.

و اما پیشگفتار ویراستار کتاب را با هم بخوانیم:



«نقطه عطف» در «تجربه یک جهش فرهنگی»

۹ آذر ۱۴۰۴
يكشنبه 30 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در دهمین و آخرین نشست یکی از کارگاه‌های غیرحضوری «آشنایی با قواعد دموکراسی» که از شنبه ۵ مهر تا شنبه ۸ آذر ۱۴۰۴و با همکاری انجمن گسترش سواد دموکراسی و دفتر کارگاه‌های آموزش قواعد دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) به صورت هفتگی و الکترونیکی برگزار شد،‌ اساسنامه «گروه حامیان تأسیس انجمن‌های سواد دموکراسی در سراسر کشور» به تصویب رسید و تمام حاضران در نشست که اعلام کرند اساسنامه مصوب را امضا می‌کنند، در مجمع مؤسس این گروه شرکت کردند و آقایان داود حسین را به عنوان مدیر، محمدرضا پژوهان را به عنوان دبیر و مورخ،‌ و رضا غفاری را به عنوان خزانه‌دار ابرگزیدند و به این ترتیب «گروه حامیان تأسیس انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی سراسر کشور» متولد شد.

گفتنی است که در شکل‌گیری این «کارگاه آشنایی با قواعد دموکراسی» آقای جمشید ایرانی دبیرکل حزب فرزندان ایران نقش تعیین‌کننده ایفا کرده است و اعضای این کارگاه و این گروه، عمدتاُ از فعالان سیاسی هستند که به ویژه در شکل‌گیری خانه‌های احزاب پروانه‌دار در سطح استان‌ها نقش تسهیل‌کننده ایفا می‌کنند.

از سوی دیگر،‌ روش معرفی و آموزش قواعد دموکراسی (به روایت دستورنامه رابرت) طی سیزده‌ سال گذشته به نحوی با فرهنگ ایرانیان امروز هماهنگ شده است که انتظار می‌رود اعضای این گروه بتوانند در سطح ملی به گسترش و تعمیق «تجربه یک جهش فرهنگی»‌ کمک بسیار بزرگی بکنند.

لازم به تکرار است که منظور از «تجربه یک جهش فرهنگی» تلاش‌های دسته‌‌جمعی تمام فعالان سیاسی اجتماعی پروفنشال و متعهد است که به نحوی با قواعد دموکراسی آشنا می‌شوند و وظیفه ملی خود می‌یابند که به هر نحو ممکن در ترویج این قواعد در سطح ملی بکوشند، زیرا به این باور رسیده‌اند که ترویج این قواعد ممکن است منجر به یک جهش فرهنگی شود که پیامد آن بازآفرینی سراپای نظام فرهنگی/اجتماعی/سیاسی براساس موازین دموکراسی خواهد بود.

با این حساب می‌توان دریافت شکل‌گیری این گروه چطور می‌تواند یک «نقطه عضو» در «تجربه یک جهش فرهنگی» باشد که تمرکز این جنبش را از تهران به ایران ارتقا می‌بخشد.

گفتنی است یکی دیگر از این نقاط عطف در «تجربه یک جهش فرهنگی» برگزاری نخستین نشست «کارگاه هم‌اندیشی عرف پارلمانی» بود که با شرکت گروهی از فعالان سیاسی اجتماعی پروفشنال، ساعت ۷ بامداد روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ در سال هیأت مدیره انجمن شرکت‌های ساختمانی تهران و به میزبانی آقای محمد عطاردیان تشکیل شد و همان‌ گروه ـ به عنوان «جریان اصلی» و بنیان‌گذاران «انجمن اصلی» ـ نقش تاریخی خود را ایفا می‌کند.

نکته جالب این که تعداد اعضای گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی که از سیزده سال پیش فعالیت خود را شروع کرد و بنیان‌گذاران«گروه حامیان تأسیس انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی در سراسر کشور» یکی است: ۱۲ نفر.

نوشته‌ای که در ادامه می‌آید مصوبات و دستاوردهای مجمع مؤسس «گروه حامیان انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی در سراسر کشور» را روایت می‌کند. با هم می‌خوانیم:‌



از «سازمان موقت» تا «سازمان دائم»: یک گام دیگر به پیش

۵ آذر۱۴۰۴
پنج شنبه 27 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در سی و دومین نشست گروه حامیانِ (نهمین نشست سازمان موقت حامیانِ) تأسیس «انجمن‌‌های طراز نوین شهر و روستا» (نام موقت) که عصر روز سه‌شنبه ۴ آذر ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی برگزار شد، راه‌نقشه برگزاری مراسم تأسیس سازمان دائمی «حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا» برای بررسی و تصویب ارایه شد. متن این راه‌نقشه در ادامه این نوشته تقدیم شده است.

این ره‌نقشه تمام اقدامات مورد نیاز برای برگزاری مراسم تأسیس این سازمان را که قرار است بعد از ظهر روز سه‌شنبه اول اردیبهشت ماه ۱۴۰۵ و با دعوت از حدود ۵۰ نفر از فعالان سیاسی اجتماعی در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفترکادرها)‌ برگزار شود، مشخص کرده است.

تا کنون ۱۵ نفر از فعالان اجتماعی از همکاری با سازمان موقت استقبال کرده‌اند و سازمان دائم قرار است با حداکثر ۳۰ عضو تأسیس شود.

هدف سازمان دائمی «حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا، به مثابه یک ستاد تسهیل‌گر، ترویج آگاهی‌ها و ارتقای مهارت‌های مورد نیاز در میان مردم شهر‌ها و روستاهای سراسر کشور برای سازمان‌دهی به خودشان چونان «جوامع مردم‌ خودقانون‌گذار» (دموکراسی حقیقی) است. در این صورت، به اهالی هر محله، شهر و روستا مربوط است که مجمع تصمیم‌گیری خودشان را ـ به عنوان مثال ـ روزهای جمعه آخر هر ماه در یک میدان برگزار کنند، یا اختیار تصمیم‌گیری در باره مشاعات جامعه خود را به نمایندگانی که برمی‌گزینند تفویض کنند. خلاصه این که تعیین ساختار و سازمان حاکمیت در هر جامعه نیز به طور مطلق در اختیار مجمع عمومی همان جامعه است که اصلی است بدیهی و شناخته شده. اما مشکل این است که تحقق این اصل بدیهی به شرایط فرهنگی ویژه‌ای نیاز دارد که حاملان «تجربه یک جهش فرهنگی» به دنبال ترویج آن در میان ایرانیان هستند. با این حساب، سازمن حامیان تأسیس «انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا» یا «حکومت‌های محلی براساس موازین دموکراسی» ستون فقرات «تجربه یک جهش فرهنگی» را تشکیل می‌دهد. چرا که با شکل‌گیری چنین انجمن‌هایی در سطح یک روستا،‌ یک محله و یک شهر، تمام اهالی آن محل با قواعد و موازنن دموکراسی نیز آشنا خواهند شد. یا به بیان‌ دقیق‌تر، شکل‌گیری این روند مستلزم آشنایی شهروندان با موازین دموکراسی است.

بدیهی است که تحقق چنین چشم‌اندازی مستلزم کسب هژمونی از سوی فعالان اجتماعی است که «تجربه یک جهش فرهنگی» حاصل تلاش‌های مستمر تک‌تک آنان است که با قواعد نسبتاٌ پیجیده دموکراسی (به روایت دستورنامه رابرت)‌ آشنا شده‌اند و تلاش می‌کنند تا این قواعد و مهارت ساخت جوامع مردم خود‌قانون‌گذار براساس این قواعد را در میان هموطنان خود ارتقا بخشند.

گفتنی است که در نهمین نشست «سازمان موقت حامیان» آقای علی‌اکبر عبدالحسینی متعهد شد تا در باره حکومت‌های محلی در کشورهای سوئيس و فرانسه تحقیق کند. آقای داود حسین نیز قرار است وضعیت حکومت‌های محلی در انگلستان و آمریکا را مورد بررسی قرار دهد. از سایر اعضای سازمان موقت حامیان نیز انتظار می‌رود متناسب با وضعیت شخصی خودشان، وضعیت حکومت‌های محلی در یک کشور را مورد بررسی قرار دهند و نتایج تحقیقات آنان در نشست‌های ماهانه سازمان که در اینده برگزار خواهد شد در اختیار علاقمندان و افکار عمومی قرار خواهد گرفت.

خاطر نشان می‌شود که کتاب دستورنامه رابرت قواعد اختصاصی مجامع قانون‌گذاری را مورد بررسی قرار نداده است از همین رو، «انجمن اصلاح نظام‌قانون‌گذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» و «سازمان حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوپین شهر و روستا» این مسؤلیت را برعهده گرفته‌اند که با مطالعه دقیق قوانین ناظر بر مجامع قانون‌گذاری در کشورهای دیگر، این کاستی را برطرف سازند.

در ادامه راه‌نقشه برگزاری مراسم تشکیل «سازمان حامیان تأسثس انجمن‌ها طراز نوین شهر و روستا»، به نقل از رسانه داخلی این سازمان تقدیم می‌شود. با هم می خوانیم:



تدارک احیای یک تشکل متروک: ۲۸ بهمن را به خاطر داشته باشیم!

۵ آذر ۱۴۰۴
چهار شنبه 26 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

دومین نشست هسته باز‌آفرینی تشکلی که با نام «تشکل حامیان برابری معلولان» در اواخر بهمن ماه ۱۴۰۳ به ثبت رسیده اما در حال حاضر غیرفعال است، ساعت ۵ بعد از ظهر روز سه‌شنبه ۴ آذر ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی و با حضورخانم نرگس ظریفین (دبیر) و آقایان مجمد جودی (مدیر)، علیرضا سعادت و داود حسین دعوت به دستور شد.

خاطر نشان می‌شود آقایان محمد جودی و علیرضا سعادت دو نفر از کارورزان کارگاه آشنایی با قواعد دموکراسی بودند که به همت انجمن گسترش سواد دموکراسی، طی ۱۰ نشست در مهر و آبان ۱۴۰۴ در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد و پس از آشنایی حداقلی با قواعد دموکراسی تصمیم گرفتند نسبت به احیای «تشکل حامیان برابری معلولان» اقدام کنند و از این طریق، هم مهارت های رهبری دموکراتیک خود را ارتقا بخشند و هم سهم خود را در بسط و تعمیق «تجربه یک جهش فرهنگی» ایفا کنند.

منظور از «تجربه یک جهش فرهنگی» تلاش دسته‌جمعی فعالان سیاسی/اجتماعی پروفشنال است که پس از آشنایی با قواعد دموکراسی (به روایت دستورنامه رابرت) می‌کوشند این قواعد را در میان مردم ترویج کنند و مهارت آنان را برای ساخت «جوامع مردم خودقانون‌گذار» (دموکراسی حقیقی) ارتقا بخشند. و از آنجا که این مهارت در کشور مبدأ، طی قرن‌ها و بدون طرح قبلی و از طریق آزمون و خطا سربرآوره است، در صورتی که تلاش این گروه از فعالان سیاسی/اجتماعی در کشور مقصد به ثمر بنشیند، در آن صورت می‌توان گفت ـ‌ گوش شیطان کر ـ یک جهش فرهنگی رخ داده است که پیامد ضمنی آن احتمالاً تحول بنیادین در نظام فرهنگی/اجتماعی/سیاسی خواهد بود.

نوشته‌ای که در ادامه می‌آید، درس‌های دومین نشست هسته اولیه گروه احیای یک تشکل متروک را، از منظر آموزشی، مرر می‌کند. با هم می‌خوانیم:



چراغ افروزان آبان ماه: کمک به کادرها چه معنایی دارد؟

۳ آذر ۱۴۰۴
دو شنبه 24 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان
با افتخار اعلام می‌شود؛ در آبان ماه سال یک هزار و چهارصد و چهار خورشیدی، آقایان کمال حسینی و منصور سلیم‌زاده، طبق معمولِ ماهانه، هر کدام مبلغ ۳۰ میلیون ریال ، بابت آبان ماه، به دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) کمک کردند. آقای احمد حاجیلو برای چهارمین بار از آغاز امسال، مبلغ ۵۰ میلیون ریال به کادرهای «جهش فرهنگی» کمک (...)


تدارک تأسیس کانون انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی: گام اول

۲ آذر ۱۴۰۴
يكشنبه 23 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در نهمین نشست کارگاه غیرحضوری آشنایی با قواعد دموکراسی که شامگاه روز شنبه اول آذر ماه ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی تشکیل شده بود، بررسی پیش‌نویس اساسنامه «گروه حامیان تأسیس انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی در سراسر کشور» آغاز شد.

معمولاً در کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (قواعد دموکراسی) از کارورزن خواسته می‌شود تا با مشارکت هم و به صورت تمرینی در باره هدفی که فکر می‌کنند لازم است برای تحقق آن یک جامعه/انجمن/.سازمان تأسیس کرد، به توافق برسند. کارورزان، در جریان تدوین اساسنامه و سایر اسناد مورد نیاز برای تأسیس انجمن مفروض، به مرور با پرمصرف‌ترین و مبرم‌ترین قواعد تأسیس و اداره «جوامع مردم خودقانون‌گذار» (دموکراسی حقیقی) آشنا می‌شوند.

حضور فعالان سیاسی اجتماعی و رهبران محلی پروفشنال در این کارگاه‌ها ممکن است سبب شود تا انجمنی که به صورت تمرینی تأسیس می‌شود، به فعالیت خود ادامه دهد و چه بسا چنان رشد کند که ـ گوش شیطن کر - سرشاخه‌های آن سراسر کشور را نیز فرابگیرد. ظاهراً، قرار است از دورن نخستین کارگاه غیرحضوری آشنایی با قواعد دموکراسی که با همکاری انجمن گسترش سواد دموکراسی و دفتر کارگاه های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها)‌ برگزارشد،‌ یک نمونه از چنین انجمن‌هایی سربرآورد: «گروه حامیان تأسیس انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی در سراسر کشور».

آخرین ماده‌ی پیش‌نویس اساسنامه این «گروه» که شرایط «انحلال» آن را مقرر کرده است می‌گوید:‌«پس از تشکیل حداقلی از انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی و تأسیس کانون انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی این گروه منحل خواهد شد و اسناد و دارایی‌های آن به آن کانون منتقل می‌شود».

با این حساب می‌توان آغازفعالیت «گروه حامیان تأسیس انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی در سراسر کشور» را، همزمان، آغاز تدارک تأئیس «کانون انجمن‌های گسترش سواد دموکراسی» تلقی کرد و از هم‌ اکنون زمینه را برای سربرآوردن چنان کانونی که لابد می‌تواند نقش تاریخی در سرنوشت ملی ایفا کند، فراهم ساخت.

نوشته‌ای که در ادامه می‌آید نخستین گام در این مسیر را توصیف می‌کند. با هم می‌]وانیم:



راه‌‌نقشه برگزاری مراسم تأسیس گروه بازآفرینی حزب فرزندان ایران

۲۹ آبان ۱۴۰۴
پنج شنبه 20 نوامبر 2025 بوسيله‌ى گروه نويسندگان

در سیزدهمین نشست «هسته اولیه گروه بازآفرینی حزب فرزندان ایران براساس موازین دموکراسی» که ساعت ۴ بعد از ظهر روز دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی تشکیل شد، ‌راه‌نقشه برگزاری مراسم «گروه بازآفرینی» به تصویب رسید.

منظور از بازآفرینی حزب فرزندان ایران بازآفرینی مناسبات حقوقی اعضای این حزب براساس قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت است که به عنوان قواعد دموکراسی نیز شناخته می‌شود. فرضیه این است که پیامد این بازآفرینی که روندی تدریجی و طولانی است، احتمالاٌ یک «جهش فرهنگی» خواهد بود که سبب تغییر بنیادین در رویکرد و رفتار اعضای حزب و در نتیجه کل حزب خواهد شد. در آن صورت، چه بسا، این حزب بتواند الگویی برای بازآفرینی سایر احزاب و سازمان‌های سیاسی شود تا بتوانند نسبت به بازآفرینی نظام سیاسی براساس موازین دموکراسی اقدام کنند.

علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در مورد تجربه بازآفرینی این حزب می‌توانند به مطالبی که در بخش «بازآفرینی حزب فرزندان ایران» در وب‌سایت «کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت» (کادرها)‌ منتشر شده است، مراجعه کنند. آنچه که در پی می‌آید گزارش دستاوردهای سیزدهمین نشست «هسته بازآفرینی» حزب فرزندان ایران است. با هم می‌خوانیم:


پذيرش | تماس | نقشه‌ى سايت | | آمار سايت | بازديد كنندگان : 858316

 پيگيرى فعاليت سايت fa    ?

سايت با اسپيپ درست شده است 3.0.17 + AHUNTSIC

Creative Commons License