همزمان با برگزاری نخستین نشست نسل اول بنیانگذاران «انجمن اصلی» که عصر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد، نشر «اختران» ترجمه فارسی ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت را با عنوان فرعی «قواعد اداره انواع مجامع تصمیمگیری»، در ۷۰۵ صفحه و با جلد گالینگور منتشر کرد.
هنری مارتین رابرت نخستین ویرایش این کتاب را در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا منتشر کرد و به همین خاطر، این کتاب به «دستورنامه رابرت» معروف شد.
بعدها، بازماندگان هنری مارتین رابرت، این کتاب را به صورت پیدرپی ویرایش کردند و این کتاب، به مرور، از یک کتاب ساده حاوی قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، به یک کتاب حقوق تبدیل شد که از منظر علم حقوق پارلمانی، درستی این قواعد را نیز تبیین و استدلال کرده است.
قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، طی قرنها و از طریق آزمون و خطا و بدون طرح قبلی، در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شد و در قرن هفدهم میلادی از طریق مهاجران انگلیسی به قاره جدید انتقال یافت.
مؤلفان متعددی مجموعه این قواعد را در کتابهای گوناگون گردآوری و تبیین کردهاند،اما دستورنامه رابرت، جامعترین و کاملترین مرجعی است که این قواعد را که قواعد دموکراسی است، گردآوری و تبیین کرده است.
در تدوین دوازدهمین ویرایش کتاب دستورنامه رابرت ۶ متخصص با تخصصهای مختلف نقش داشتهاند. در پیشگفتار این مؤلفان، تاریخچه قواعد دموکراسی و نیز تاریخچه کتاب دستورنامه رابرت به صورت مختصر اما جامع تشریح شده است و خوانندگان فارسیزبان برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه لازم است به پیشگفتار مؤلفان مراجعه کنند.
آنچه در ادامه میآید، به صورت مختصر، تاریخچه ترجمه و انتشار این کتاب را در زبان فارسی روایت میکند:
دفتر «کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت» (دفتر کادرها) از نخستین روز فعالیت خود در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۸۶ به این اصل متعهد شد که ترویج این قواعد در ایران باید حتماُ خارج از قلمرو دولت و بدون اتکا به رانتهای فسادآور و فقط با حمایت مردمی که به ترویج این قواعد باور دارند فعالیت خود را ادامه دهد.
البته، تجربههای دفتر کادرها نشان داده است که دستگاههای دولتی بسیار فشلتر از آن هستند که بتوانند حتی از ارایه خدمات رایگان دفتر کادرها نیز بهره ببرند.
طی ۱۳ سال گذشته که دفتر کادرها، از طریق آزمون و خطا و در جریان برگزاری انواع کارگاههای آموزشی میکوشید تا بهترین روشهای ترویج این قواعد را در فرهنگ ایران خلق کند، بسیاری از فعالان سیاسی اجتماعی، با صرف وقت و حضور خود در این کارگاهها، امکان چنین تجربههایی را فراهم آوردند. دفتر کادرها وظیفه خود میداند از تمام این فعالان اجتماعی که بخشی از عمر عزیز خود را صرف تجربه این جهش فرهنگی کردند، قدردانی کند.
خوشبختانه، «جهش فرهنگی» به مرور از حرکت زیرخاکی خود سربیرون میآورد و میرود تا در سطح ملی شاخ و برگ بگستراند.
در چنین شرایطی است که تجهیز دفتر کادرها به نیروهای کارآمد به یک امر حیاتی تبدیل میشود و برای تحقق این هدف، فعالان اجتماعی، علاوه بر اهدا وقت عزیز خود، لازم است از نظر مالی نیز ـ هر اندازه که میتوانند ـ کمک کنند.
این صفحه الکترونیکی، ساعت ۵ بامداد امروز، چهارشنبه، ۲۶ فروردین ماه سال ۱۴۰۴ راهاندازی میشود تا نام کسانی را که به دفتر کادرها کمک مالی میکنند، در جریده عالم برای همیشه ثبت کند.
نام این افراد، در صورتی که موافقت کنند، در اسناد «چهش فرهنگی» و دفتر کادرها برای همیشه باقی خواهد ماند.
به تمام فعالان اجتماعی سیاسی که دغدغه ترویج حاکمیت مردم در چارچوب قانون عام دموکراسی را دارند، یادآوری میشود که کمک آنان، هرچقدر که ناچیز باشد، وقتی جمع شود دریا خواهد شد.
در ادامه نام و مشخصات کسانی که به دفتر کادرها به صورت ماهانه، کمک مالی میکنند، ذکر میشود. این فهرست با افزوده شدن نام هر بک از چراغ افروزان، ویرایش خواهد شد.
دفتر کادرها:
۰۲۱-۸۸۹۱۱۰۱۷
گروه بنیانگذاران «انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» در بیست و ششمین نشست خود که عصر روز دوشنبه ۷ مهر ماه ۱۴۰۴ به صورت حضوری و غیرحضوری در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد، موضوعات مرتبط با برگزاری مراسم تأسیس این انجمن را که قرار است عصر روز دوشنبه ۲۱ مهر ماه ۱۴۰۴ در دفتر کادرها برگزار شود، مورد بررسی قرار داد.
قرار است این مراسم با دعوت از حدود ۵۰ نفر از فعالان سیاسی اجتماعی که از ترویج قواعد دموکراسی و ارتقای مهارت ساخت جوامع مردم خودقانونگذار حمایت میکنند، برگزار شود.
خاطر نشان میکند هدف اعلام شده از تأسیس «انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی»، «تأمین نیروی اجتماعی لازم برای اصلاح نظامقانونگذاری در کشور» است.
از یک منظر، آشنایی با قواعد دموکراسی به معنای کسب مهارتهای لازم برای تأسیس و اداره انواع جوامع مردم خودقانونگذار است. محمع اعضای هر «جامعه» رکن اصلی تصمیمگیری و تصویب قوانین ناظر بر همان جامعه است. با این همه، اعضای هر جامعه، برای سازماندهی به خودشان به مثابه یک جامعه، به قواعد پیشگزیده و مورد توافقی نیاز دارند که بر اساس آنها دور هم جمع شوند و به تصمیم مشترک برسند. کتاب دستورنامه رابرت یک مجموعه از این قواعد پیشگزیده را که مبتنی بر اصول بدیهی هستند، به صورت مدون ارایه داده است. در نتیجه، پس از آشنایی نسبی با منطومه حقوقی «دستورنامه» است که اعضای یک جامعه خواهند توانست نظام قانونگذاری خود را ـ براساس اصول صحیح ـ برقرار سازند. به همین خاطر، هدف از تأسیس انجمن اصلاح نظام قانونگذاری، نیز، در واقع، ترویج مهارتهای مورد نیاز برای ساختن جوامع مردم خوپدقانونگذار است.
اعضای گروه بنیانگذاران انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی در بیست و شش نشستی که تا کنون بر اساس موازین دموکراسی برگزار کردهاند، کم و بیش با پرمصرفتترین قواعد اداره مجامع تصمیمگیری آشنا شدهاند و آمادگی لازم برای برگزاری مراسم تأسیس انجمن را کسب کردهاند.
همانطور که گفته شد، در بیست و ششمین نشست گروه بنیانگذاران این انجمن موضوعات مرتبط با مراسم تأسیس مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات لازم اتخاذ شد. برخی از این تصمیمات:
در بیست و چهارمین نشست هسته اولیه گروه حامیان تأسیس «انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» (انجمن اصلاح) که ساعت ۶ و ۴۵ دقیقه بعد از ظهر روز دوشنبه ۲۴ شهریور ماه ۱۴۰۴ دردفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) دعوت به دستور شدَ راهنقشه تأسیس این انجمن به تصویب رسید. متن این سند در ادامه این نوشته تقدیم شده است.
در حال حاضر، هسته اولیه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلاح در حال حاضر ۱۶ عضو دارد که روزهای دوشنبه هر هفته دور هم جمع میشوند تا ضمن تدوین اسناد مورد نیاز برای ارایه به مجمع مؤسس انجمن اصلاح، تصمیمگیری گروهی بر اساس موازین دموکراسی (دستورنامه رابرت) را نیز تمرین کنند.
هرچند کتاب دستورنامه رابرت انواع قواعد مورد نیاز برای تشکیل انواع جامعه/انجمن/سازمانها و قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری را در اختیار علاقمندان قرار داده است، اما قواعد اختصاصی پارلمانها و مجامع قانونگذاری در این کتاب مورد بررسی قرار نگرفته است. از همین رو، ضروری به نظر میرسید که انجمنی با هدفت مطالعه تطبیقی نظامهای قانونگذاری در کشورهای مختلف تأسیس شود و سهم خود را در اصلاح نظام قانونگذاری ایفا کند. به این ترتیب، هدف اعلام شده این انجمن «تأمین نیروی اجتماعی لازم برای اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی»است.
از آنجا که قرار است عصر روز دوشنبه ۲۱ مهر ماه ۱۴۰۴ مراسم تأسیس این انجمن چونان یک رویداد فرهنگی/حقوقی در دفتر کادرها برگزار شود، لازم بود راهنقشه برگزاری این مراسم تدوین و تصویب شود تا تمام اعضا هسته اولیه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلاح وظایف خوپد را طبق اآن انجام دهند
در ادامه متن کامل راهنقشه تقدیم میشود:
انجمن گسترش سواد دموکراسی با همکاری دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) کارگاه غیرحضوری آشنایی با قواعد دموکراسی را برگزار میکند.
قرار است این کارگاه ده نشست ۹۰ دقیقهای داشته باشد که نخستین نشست آن ساعت ۲۰ روز شنبه ۵ مهر ماه ۱۴۰۴ آغاز خوپاهد شد.
ظرفیت این کارگاه ۱۵ نفر است و شرکتکنندگان در کارگاه بابت هر نشست مبلغ ۵۰ هزار تومان به حساب انجمن گسترش سواد دمکراسی ورایز میکنند که صرف ترویع بیشتر سواد دموکراسی در انواع مجامع تصمیمگیری خواهد شد.
علاقمندان به شرکت در این کارگاه از هر کجای جهان میتوانند با خانم نرگس ظریفیان دبیر انجمن گسترش سواد دمکراسی تماس بگیرند. اطلاعات تماس و سایر اطلاعات مورد نیاز در بیانیهای که در ادامه نقل میشود، آمده است:
آقای شهرام حلاج یک فعال اجتماعی شناخته شده است: پرچمدار یک کارزار حقوقی گسترده برای تدوین و اجرای «قانون برگزاری مناقصات» در راستای اِعمال نظارت مردم بر معاملات دولتی، و . . .
نويسندهي بيشترين گزارشها و مقالات پژوهشي و ترويجي در شاخهي مناقصات و معاملات دولتي کشور
مشاور كميسيونهاي تخصصي دولت و مجلس در امور مناقصات و معاملات بخش عمومي و تقديرشده توسط وزير اقتصاد
دبير گروه مشاور تدوين «قانون برگزاري مناقصات» در مجلس شوراي اسلامي
عضو كارگروههاي تدوين آييننامههاي اجرايي معاملات دولتي
مشاور در هيأت رسيدگي به شكايات مناقصات
دارای سابقهي مشاوره در سامانهي ستاد
مدير پروژهي تدوين نظام فني و اجرايي شهرداريها و عضو پروژهي تدوين نظام فني و اجرايي صنعت نفت
كارشناس شوراي عالي فني كشور
كارشناس رسمي، تأييد صلاحيتشده از سوي سازمان مديريت و برنامهريزي كشور
به این فهرست نمونههایی از فعالیتهای اجتماعی اقای حلاج باید موارد زیر را افزود:
مشارکت فعال در کارگاه آموزش قواعد دستورنامه رابرت با عنوان «کادر دوستان» که نخستین نشست آن بهمن ماه ۱۳۹۲ در دفتر کادرها برگزار شد و اسناد موجود در دفتر کادرها حاکی از آن است که ۵۱ امین نشست آن با ریاست آقای حلاج روز شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ برگزار شده است.
بنیانگذاری گروه حامیان تأسیس انجمنی با نام موقت «انجمن نظارت مردم بر قراردادهای بخش عمومی» بر اساس موازین و قواعد دموکراسی (به روایت دستورنامه رابرت)
مشارکت فعال در روند تأسیس «انجمن اصلی» و پذیرش مسؤلیت دبیری «گروه بنیانگذاران انجمن اصلی» که آخرین نشست آن عصر روز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ در دفتر کادرها دعوت به دستور شد.
عضویت در گروه بنیانگذاران «انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» که آخرین نشست آن روز دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴ در دفتر کادرها برگزار شد.
نیز عضویت در انجمن گسترش سواد دموکراسی که آخرین نشست آن پنجشنبه ۲۰ شهریور در دفتر کادرها برگزار شده است.
همین فعالیتها که به عنوان نمونه به آنها اراشه شد حاکی از آن است که آقای شهرام حلاج یک کادر پروفشنال در جهش فرهنگی برای ساخت جوامع مردم خودقانونگذار است که ازجمله ویژگی آنها فسادناپذیری است.
آقای حلاج در طول ۱۲ سالی که با دفتر کادرها ارتباط داشته است به انحای گوناگون از فعالیتهای این دفتر حمایت کرده است. آخرین نمونه ازکمک مالی ایشان این که روز ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ مبلغ ۳۰ میلیون ریال به دفتر کادرها اهدا کرده است. خانهاش آبادان!
برای ثبت در «جریده عالم» باید ذکر شود که آقای احمد حاجیلو، بعد از آقای کمال حسینی، دومین فعال اجتماعی بود که به دعوت دفتر کادرها لبیک گفت و اظهار علاقه کرد که ماهانه مبلغ ۳۰ میلیون ریال به دفتر کارها کمک کند. آقای حاجیلو روز یکشنبه ۹ شهریور ماه ۱۴۰۴ مبلغ ۵۰ میلیون ریال به کادرها کمک کرده است. خانهاش آبادان!
آقای حاجلیو همراه با آقایان مسعود کرامتی، بازیگر و کارگردان سینما و تأتر، و دکتر بهزاد رحمانی، متخصص جراحی ریه همراه با همسرانشان، از جمله نخسیتن فعالان اجتماعی بودند که در سال ۱۳۸۷ با قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت آشنا شدند. ۱۸ سال پیش، آنان همراه با آقای داود حسین مترجم کتاب دستورنامه رابرت، در تدارک تأسیس یک انجمن خانوادگی بودند که با این پیشنهاد آقای داود حسین مواجه شدند که انجمن طبق قواعد دستورنامه رابرت تأسیس شود.
آقای حاجیلو یک مدیر توانمند و یک اقتصاددان تجربی و مصداق این حکم است: یکی مرد جنگی به از صد هزار!
وی در حالیکه سعی میکند دوستان علاقهمند را در سازمانی با نام موقت «گروه ستاره اقبل» سازماندهی کند، عضویت در «گروه بنیانگذارن انجمن اصلی» را نیز پذیرفته است.
فعالیتهای اخیر آقای حاجیلو نماد یک تحول تاریخی در این برهه است: گروه عظیمی از ایرانیانی که میکوشیدند از سایست فاصله بگیرند و مشکلات را در عرصههای غیرسیاسی حل کنند به این نتیجه میرسند که باید برای نجات ایران هرچه فوری دست به دست هم داد و قواعدی که در کتاب دستورنامه رابرت تشریح شده امکان همکاری مردان و زنانی را فراهم میآورد که هر کدام از آنان بهتر از صد مرد جنگی هستند و این افراد جز قواعد عادلانه سلطه هیچ کس را نخواهند پذیرفت. بدیهی است حضور احمد حاجیلوها در انجمن اصلی است که گرانبهاست. با این همه، با این همه، دفتر کادرها طی ۱۸ سال گذشته به اندازه کافی نحیف شده که قدران کمکهای مالی مردان و زنان بخشنده باشد. آقای حاجیلو، خانهات ایران که دوستش داری، آبادان باد!
آقای کمال حسینی یکی دیگر از فعالان اجتماعی است که به صورت ماهانه به دفتر کادرها کمک مالی میکند. وی روز ۲ شهریور ماه ۱۴۰۴ مبلغ ۳۰ میلیون ریال به دفتر کادرها کمک کرده است. خانهاش آبادان!
سابقه فعالیتهای اجتماعی آقای حسینی به پیش از انقلاب ۵۷ میرسد. این روزها وی مدیرعامل یک شرکت حمل و نقل بینالمللی موفق است و به این اعتبار عضو انجمن کارفرمایان شرکتهای حمل و نقل بینالمللی، و از این طریق، عضو کانون عالی انجمنهای صنفی کارفرمایی ایران (کعاصکا) است. وی همچنین یکی از عضای فعال اتاق بازرگانی ایران است و به همین اعتبار مبتکر تشکیل «کمیته اصلاح ساختاری اتاق بازرگانی ایران» (کاسابا) بوده است. هدف اعلام شده این کمتیه سازماندهی به گروهی از اعضای پروفشنال اتاق بازرگانی بر اساس موازین دموکراسی است تا نیروی اجتماعی لازم برای بازآفرینی اتاق بازرگانی ایران براساس موپازین دموکراسی ایجاد شود. مراحل اولیه نگارش نخستین سند این کاسابا با عنوان «اتاق یا حجره» طی شده است. در این سند، مجموعه قوانین و مقرارت ناظر بر اتاق بازرگانی در مقایسه با موازین دموکراسی با این هدف مورد نقادی قرار میگیرد که خوانندگان، در جریان مطالعه این سند، هم با مشکلات آشنا شوند و هم با ره حل آنها.
آقای کمل حسینی همچنین یکی از بنیانگذاران انجمن کسب و کار است که هدف اعلام شدهاش بازآفرینی ساختارهای مؤثر بر کسب و کار براساس موازین دموکراسی است. نشستهای الکترونیکی گروه بنیانگذاران این انجمنبه خاطر اختلالات اینترنتی در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی» موقتا به حالت تعلیق درآمد و تلاشها برای راهاندازی این انجمن اصلی اختصاصی در جریان است. کعاصکا و اتاق بازرگانی ایران از جمله سازمانهای مؤثر بر کسبوکار هستند و بازآفرینی آنها براساس موزاین دموکراسی در حیطه مأموریت انجمن کسبوکار قرار میگیرد.
فهرست کمکهای آقای کمال حسینی به جنبش کادرهای دموکراسی بلندبالاست. از جمله، وی تا کنون تعداد قابل توجهی از کتاب دستورنامه رابرت را تهیه کرده و در اختیار کسانی قرار داده است که لازم است با قواعد تأسیس و اداره انوپاع جوامع دموکراتیک آشنا باشند.
آقای حسینی نخستین فعال اجتماعی بود که به دعوت دفتر کادرها لبیک گفت و از فروردین ۱۴۰۴ ماهانه مبلغ ۳۰ میلیون ریال به این دفتر کمک کرده است. حسینی! آقا کمال حسینی! خانهات آبادان باد!
با افتخار اعلام میشود آقای منصور سلیمزاده روز اول شهریور ماه ۱۴۰۴ مبلغ سی میلیون ریال به دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) کمک کرده است.
خاطر نشان میکند، کمکهای ماهانه آقای سلیمزاده به «کادرها» از فروردین ماه سال جاری آغاز شده است و تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد یافت.
به این وسیله از ایشان قدردانی میشود: منصور عزیز، خانهات آبادان!
فعالیتهای آموزشی دفتر کارگاهههای آموزش دستورنامه رابرت از روز یکشنبه ۱۷اردیبهشت ۱۳۹۱ با برگزاری نخستین نشست «کارگاه هماندیشی عرف پارلمانی» آغاز شد. این دفتر طی ۱۳ سال گذشته، به طور متوسط، دست کم هفتهای سه کارگاه آموزشی برای فعالان سیاسی اجتماعی علاقمند ـ به صورت رایگان - برگزار کرده است. در هر یک از این کارگاهها تلاش شده است تا مهارت تصمیمگیری دستهجمعی براساس وزن برابر آرای حاضران تمرین و ترویج شود و به این ترتیب، مهارت ساخت جوامع مردمخوقانونگذاربه عنوان تجربه یک جهش فرهنگی در سطح ملی بسط یابد.
با انتشار عمومی ترجمه ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت (نشر اختران، ا۷ اردیبهشت ۱۴۰۴) و آشنایی تعداد قابلتوجهی از فعالان سیاسی و اجتماعی پروفشنال با قواعد بازی دموکراسی، و به ویژه، با جدیتر شدن ضرورت همکاری فعالان سیاسی و اجتماعی با هم، نه بر اساس وحدت ایدئولوژیک ـ که نه ممکن است و نه مفید، بلکه بر اساس قواعد عادلانه، شفاف، منطقی و دقیق ـ انتظار میرود «جهش فرهنگی» با شتاب فزاینده، از حالت زیرخاکی خارج شود و در در سطح ملی مورد توجه قرار بگیرد.
در واکنش به چنین آیندهی محتملی بود که دفتر کادرها برای نخستین بار با صدور اطلاعیهای اعلام کرد آمادگی دارد کمکهای مالی فعالان سیاسی اجتماعی پروفشنال را برای تقویت و تحکیم بیشتر جهش فرهنگی بپذیرد. آقای منصور سلیمزاده از نخستین کسانی بود که اعلام کرد ماهانه مبلغ سی میلیون ریال به دفتر کادرها کمک خواهد کرد و بیدریغ کمک کرده است. خانهاش ـ ایران ـ آبادان باد!