كارگاه‌هاي آموزش دستورنامه رابرت (كادرها)
- دفتر كادرها براي آموزش قواعد پيش‌گزيده ي اداره‌ي انواع مجامع تصميم‌گيري و سازمان‌هاي دموكراتيك تأسيس شده است كه در كتابي با عنوان رابرتز روولز آو اوردر (دستورنامه رابرت) گردآوري و منتشر شده است.
- كتاب دستورنامه رابرت كه نخستين ويرايش آن در سال ۱۸۷۶ در ايالات متحد آمريكا انتشار يافت و برگردان فارسي ويرايش دوازدهم (سال ۲۰۲۰) آن را نشر اختران، روز ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر کرده است و در دسترس علاقمندان قرار دارد، قواعد و رويه‌هاي قانون عرفي پارلمان را، با حذف بخش‌هايي از آن كه در خارج از مجامع قانون‌گذاري كاربرد ندارد، تدوين، تشريح و بر مبناي اصول بنيادين قانون پارلمان تبين كرده است. براي قانون عرفي پارلمان سه تعريف ارايه شده است:
قواعد بازي دموكراسي
قواعد حاكم بر رويه‌هايي كه از طريق آن‌ها قوانين مدني و جزايي تدوين و تصويب مي‌شوند
قواعد و آدابي كه بر مجامع و سازمان‌هاي مشورتي و تصميم‌گيري ناظر و حاکم هستند.
- اگر مایلید از نحوه‌ی سازماندهی به مطالب این وب‌سایت، سر در بیاورید، ادامه این مطلب را اینجا بخوانید!
«اختران» منتشر کرد: دستورنامه رابرت؛ ویرایش دوازدهم
همزمان با برگزاری نخستین نشست نسل اول بنیان‌گذاران «انجمن اصلی» که عصر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد، نشر «اختران» ترجمه فارسی ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت را با عنوان فرعی «قواعد اداره انواع مجامع تصمیم‌گیری»، در ۷۰۵ صفحه و با جلد گالینگور منتشر کرد.
هنری مارتین رابرت نخستین ویرایش این کتاب را در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا منتشر کرد و به همین خاطر، این کتاب به «دستورنامه رابرت» معروف شد.
بعدها، بازماندگان هنری مارتین رابرت، این کتاب را به صورت پی‌درپی ویرایش کردند و این کتاب، به مرور، از یک کتاب ساده حاوی قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیم‌گیری دموکراتیک، به یک کتاب حقوق تبدیل شد که از منظر علم حقوق پارلمانی، درستی این قواعد را نیز تبیین و استدلال کرده است.
قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیم‌گیری دموکراتیک، طی قرن‌ها و از طریق آزمون و خطا و بدون طرح قبلی، در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شد و در قرن هفدهم میلادی از طریق مهاجران انگلیسی به قاره جدید انتقال یافت.
مؤلفان متعددی مجموعه این قواعد را در کتاب‌های گوناگون گردآوری و تبیین کرده‌اند،اما دستورنامه رابرت، جامع‌ترین و کامل‌ترین مرجعی است که این قواعد را که قواعد دموکراسی است، گردآوری و تبیین کرده است.
در تدوین دوازدهمین ویرایش کتاب دستورنامه رابرت ۶ متخصص با تخصص‌های مختلف نقش داشته‌اند. در پیشگفتار این مؤلفان، تاریخچه قواعد دموکراسی و نیز تاریخچه کتاب دستورنامه رابرت به صورت مختصر اما جامع تشریح شده است و خوانندگان فارسی‌زبان برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه لازم است به پیشگفتار مؤلفان مراجعه کنند.
آنچه در ادامه می‌آید، به صورت مختصر، تاریخچه ترجمه و انتشار این کتاب را در زبان فارسی روایت می‌کند:
ثبت است در جریده عالم دوامتان
دفتر «کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت» (دفتر کادرها) از نخستین روز فعالیت خود در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۸۶ به این اصل متعهد شد که ترویج این قواعد در ایران باید حتماُ خارج از قلمرو دولت و بدون اتکا به رانت‌های فسادآور و فقط با حمایت مردمی که به ترویج این قواعد باور دارند فعالیت خود را ادامه دهد.
البته، تجربه‌های دفتر کادرها نشان داده است که دستگاه‌های دولتی بسیار فشل‌تر از آن هستند که بتوانند حتی از ارایه خدمات رایگان دفتر کادرها نیز بهره ببرند.
طی ۱۳ سال گذشته که دفتر کادرها، از طریق آزمون و خطا و در جریان برگزاری انواع کارگاههای آموزشی می‌کوشید تا بهترین روش‌های ترویج این قواعد را در فرهنگ ایران خلق کند، بسیاری از فعالان سیاسی اجتماعی، با صرف وقت و حضور خود در این کارگاه‌ها، امکان چنین تجربه‌هایی را فراهم آوردند. دفتر کادرها وظیفه خود می‌داند از تمام این فعالان اجتماعی که بخشی از عمر عزیز خود را صرف تجربه این جهش فرهنگی کردند، قدردانی کند.
خوشبختانه، «جهش فرهنگی» به مرور از حرکت زیرخاکی خود سربیرون می‌آورد و می‌رود تا در سطح ملی شاخ و برگ بگستراند.
در چنین شرایطی است که تجهیز دفتر کادرها به نیروهای کارآمد به یک امر حیاتی تبدیل می‌شود و برای تحقق این هدف، فعالان اجتماعی، علاوه بر اهدا وقت عزیز خود، لازم است از نظر مالی نیز ـ هر اندازه که می‌توانند ـ کمک کنند.
این صفحه الکترونیکی، ساعت ۵ بامداد امروز، چهارشنبه، ۲۶ فروردین ماه سال ۱۴۰۴ راه‌اندازی می‌شود تا نام کسانی را که به دفتر کادرها کمک مالی می‌کنند، در جریده عالم برای همیشه ثبت کند.
نام این افراد، در صورتی که موافقت کنند، در اسناد «چهش فرهنگی» و دفتر کادرها برای همیشه باقی خواهد ماند.
به تمام فعالان اجتماعی سیاسی که دغدغه ترویج حاکمیت مردم در چارچوب قانون عام دموکراسی را دارند، یادآوری می‌شود که کمک آنان، هرچقدر که ناچیز باشد، وقتی جمع شود دریا خواهد شد.
در ادامه نام و مشخصات کسانی که به دفتر کادرها به صورت ماهانه، کمک مالی می‌کنند، ذکر می‌شود. این فهرست با افزوده شدن نام هر بک از چراغ افروزان، ویرایش خواهد شد.
دفتر کادرها:
۰۲۱-۸۸۹۱۱۰۱۷
تازه ترين مقاله ها
تازه ترين مقاله ها
استقبال از دستورنامه رابرت در میان شورایاران تهران
کارگروه مشاوران فرهنگی اجتماعی ستاد هماهنگی شورایاران تهران در نشست روز سه‌شنبه خود (۱۹مردادماه ۱۳۹۵) سه پیشنهاد را به تصویب رساند که در صورت تصویب آن‌ها در مجمع مشاوران ستاد هماهنگی شورایاران تهران، زمینه برای آموزش و ترویج قواعد دستورنامه رابرت در میان شورایاران تهران بیش از پیش فراهم خواهد شد.
گفتنی است در حال حاضر نیز تعداد قابل توجهی از شورایاران تهران با شرکت در کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت با قواعد اولیه‌ی اداره مجامع تصمیم‌گیری گروهی تا حدی آشنا شده‌اند و به ضرورت و اهمیت آموزش و ترویج این قواعد در میان شورایاران پی برده‌اند. با این همه، تصویب و اجرای پیشنهادهای سه گانه کارگروه مشاوران فرهنگی اجتماعی ستاد هماهنگی شورایاران تهران در ترویج سریع‌تر این قواعد در میان شورایاران و سایر شهروندان تهرانی تأثیر قابل توجهی خواهد گذاشت.
گزارشی که در ادامه تقدیم می‌شود، به بهانه‌ی این خبر مسرت‌بخش می‌کوشد تا به اختصار تاریخچه شکل‌گیری قواعد کار پارلمانی را در جهان و روند ترویج این قواعد را در ایران امروز توضیح دهد. با هم این گزارش را می‌خوانیم:
تجربه نو در عرصه انجمن‌سازی
در پی آشنایی با زبان تصمیم‌گیری گروهی و درونی‌سازی دستگاه مفهومی قانون عرفی پارلمانی - که در کتاب دستورنامه رابرت تشریح شده است - امکان شهود و درک بحران اجتماعی فراگیر در جوامع آشوبی/استبدادی فراهم می‌شود. در نتیجه، آن دسته از اذهان توسعه یافته‌ای که به این دستگاه مفهومی مجهز شوند قادر خواهند شد برای مشکلات ناشی از این بحران در سازمان‌های مختلف، برنامه‌های درمانی اختصاصی تدوین کنند و به اجرا بگذارند. از متخصصانی که در این عرصه به درجه اجتهاد برسند و پروفشنال بشوند، انتظار می‌رود که مشاهدات و تجربه‌های خودشان را به روش علمی تدوین و مکتوب کنند و در اختیار آکادمی، جامعه و افکار عمومی قرار دهند.
آنچه که آمد یک تعریف پیشنهادی برای اصطلاح «نویسنده پارلمانی» بود که در آخرین جلسه هسته اولیه تأسیس انجمن نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی (انجمن نماپ) - که روز چهارشنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۵ در دفتر کادرها برگزار شد - مورد بررسی قرار گرفت.
با استناد به این تعریف می‌توان گفت «انجمن نماپ»، در واقع، باید سازمانی شود که ادبیات و گفتمان مورد نیاز جوامع برای گذار از دوران آشوب/استبداد به جوامع مبتنی بر قانون - به معنای اعمال اراده اکثریت در چارچوب قانون عرفی پارلمانی - را فراهم آورد.
اما چنین سازمانی چه شکل و شمایلی خواهد یافت؟ معماری، ساختار و کارکرد آن چگونه خواهد بود؟ و برای ساختن چنان سازمانی چه کسانی چه باید بکنند؟
این‌ها، چکیده‌ی مطالبی است که در جلسه دیروز هسته اولیه انجمن در دست تأسیس نماپ مطرح شد. گزارش مشروح این نشست در ادامه تقدیم علاقمندان می‌شود:
قواعد ناظر بر مذاکره
بخش ۴۳ از فصل دوازدهم کتاب دستور نامه رابرت قواعد و رویه‌های انجام مذاکره در مجامع مشورتی را توصیف کرده است. ترجمه‌ی این بخش از کتاب با ذکر چند نکته در ادامه تقدیم می‌شود:
این ترجمه از ویرایش دهم کتاب انجام شده که در سال ۲۰۰۰ در ایالت متحد آمریکا منتشر شده است. اما در حال حاضر یازدهمین ویرایش این کتاب که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده است باید از سوی سازمان‌ها به عنوان مرجع پارلمانی انتخاب شود. در ویرایش یازدهم چند بخش اضافه شده که به مسائل مستحدثه درحقوق پارلمانی - از جمله قواعد ناظر بر الکترومجامع - پاسخ داده است.
در حالیکه ترجمه‌ی این کتاب سال‌ها پیش تمام شده بود، و همان زمان از طریق وب‌سایت‌های متعددی در اختیار علاقمندان قرار گرفت، آماده سازی کتاب برای چاپ، و به ویژه نمایه‌سازی و ارجاعات درون‌متنی آن روی زمین مانده بود که به همت آقای پرهام رضایی از روی زمین برداشته شده و کتاب با سرعت برای نشر نهایی کاغذی و الکترونیکی آماده می‌شود.
متأسفانه شماره صفحاتی که در این متن به آن‌ها ارجاع شده مربوط به صفحات متن اصلی به زبان انگلیسی است و برای خواننده - به جای کمک - اسباب دردسر خواهد بود. برخی از شماره‌ها نیز به سایر بخش‌های کتاب ارجاع می‌دهند و برای فهم مطالب لازم است مطالب ارجاع شده در صفحات و بخش‌های دیگر کتاب را حتماً خواند.
برای قرائت سایر بخش‌های کتاب به صفحه‌ی فهرست مطالب کتاب در اینجا مراجعه کنید.
برخی از پر مصرف‌ترین قواعد کتاب دستورنامه رابرت به زبان ساده‌تر در خلاصه‌ی این کتاب تشریح شده است. برای خواندن خلاصه دستورنامه رابرت می‌توانید به اینجا مراجعه کنید.
هر سؤالی در مورد دستورنامه رابرت و کارگاههای آموزش این قواعد داشتید، با دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) تماس بگیرید.
و اما ترجمه‌ی بخش ۴۳ کتاب:
دستورنامه رابرت: فصل دوازدهم؛ بخش ۴۲: قواعد ناظر بر تخصيص صحن
اگر در جریان مذاکره، چند نفر از اعضای مجمع، با هم دست بلند کنند و نوبت بخواهند چه می‌کنیم؟ معمولاً به رئیس جلسه اختیار داده می‌شود که به یک نفر از میان آنان نوبت بدهد. اما رئیس بر مبنای چه قاعده‌ای یک نفر را انتخاب می‌کند؟ قاعده‌ای وجود ندارد و در نتیجه، رئیس مجبور می‌شود به تشخیص خودش یک نفر را به صورت دلبخواهی انتخاب کند و به او نوبت بدهد. اما، استبداد یعنی همین! و شما فقط هنگامی عمق این استبداد را درک می‌کنید که دریابید در نظام حقوق پارلمانی، در هر لحظه از پراکتیس پارلمانی، فقط یک نفر از میان کسانی که به صورت همزمان کسب صحن کرده باشند حق انحصاری شنیده شدن را کسب خواهند کرد و رئپیس جلسه، به عنوان یک قاضی بی‌طرف، جز تأیید این حق وظیفه دیگری ندارد. در قانون عرفی پارلمانی این فرایند را «کسب صحن» و «تخصیص صحن» می‌نامند که هیچ ارتباطی با نوبت دادن و نوبت گرفتن ندارد. بخش ۴۲ از فصل یازدهم کتاب دستورنامه رابرت به همین موضوع اختصاص داده شده است. ترجمه این بخش از کتاب در ادامه تقدیم می‌شود.
تأکید می‌شود که درک دقیق قواعد مندرج در این بخش از کتاب - و به ویژه، کاربرد درست آن‌ها در جریان عمل - مستلزم آشنایی با کل قواعد این نظام است و از خوانندگان محترم جداً تقاضا می‌شود که این قواعد را بدون توجه به مجموعه‌ی قواعدی که به این نظام انعطاف‌پذیری حیرت‌انگیری می‌بخشد، به کار نبرند و به بدآموزی نسبت به این قواعد دامن نزنند.
در مورد کتاب دستورنامه رابرت و ترجمه و انتشار آن به زبان فارسی و طرز آموزش و کاربرد این قواعد، مطالب زیادی در همین وب سایت منتشر شده است که از تکرار آن‌ها در اینجا خود داری می‌شود. برای آشنایی با بخش‌های مختلف این وب سایت به صفحه‌ی پذیرش مراجعه کنید و راهنمای مندرج در ستون وسط آن صفحه را بخوانید. و اما ترجمه این بخش از کتاب:
راه حل استراتژیک برای مشکل استراتژیک
به دعوت «مجمع رابطان تشکل‌های فرهنگی کشور»، مربی دستورنامه رابرت در اجلاس عادی این مجمع، که عصر روز دوشنبه ۱۴ تیر ماه ۱۳۹۵ در دفتر انجمن اسلامی معلمان در تهران برگزار شده بود، حضور یافت و طی مدت یک ساعت و نیم کوشید تا توضیح دهد چرا راه حل استراتژیک مشکل استراتژیک کشور این است که گروهی از معلمان شرافتمند بکوشند قواعد پیش‌گزیده اداره مجامع تصمیم‌گیری را به دانش‌آموزان دوره دبیرستان آموزش بدهند.
خلاصه استدلال‌های مربی دستورنامه رابرت این است که طی دهه‌های اخیر و تحت تأثیر فرآیندهای جهانی، بخش قابل توجهی از جمعیت ایران به تدریج حدود ۸۰ هزار دهکده‌ی بی/ یا کم آب و علف را رها کرده‌اند و - عمدتا - در دامنه‌های جنوبی سلسله جبال البرز ساکن شده‌اند و به این ترتیب یک ابر شهر بسیار بزرگ از مشهد تا تهران و از تهران تا تبریز در دامنه‌ها و دره‌های رشته کوه‌های البرز در حال سر بر آوردن است که شرایط نوینی را برای فلات ایران فراهم خواهد آورد. به نظر مربی دستورنامه رابرت، مشکل استراتژیک این است که این دهاتیان تازه شهری شده که طی قرن‌ها در دهات خود طبق قواعدی زندگی می‌کردند که به صورت طبیعی و خود به خودی ساخته می‌شد، اکنون و در جریان تصمیم‌گیری برای مجامع و گروه‌های بزرگ نیز طبق همان رویه‌های ریش سفیدی و هیأتی تصمیم‌گیری می‌کنند که برای گروه‌ها و جوامع کوچک کارآیی و اثربخشی داشت. در حالیکه این روش تصمیم‌گیری برای اداره سازمان‌های بزرگ و مدرن امروزی - که لازمه اداره‌ی ایران امروز است - دیگر جواب نخواهد داد. به همین دلیل در تمام شخصیت‌های حقوقی و سازمان‌های اجتماعی، وضعیت آشوب/استبداد حاکم است و پیامدهای این وضعیت، انواع مشکلات اجتماعی است که روز به روز بحرانی‌تر می‌شوند.
نخستین تجربه محلی‌سازی دستورنامه رابرت در یک بنگاه تولیدی
به ابتکار و همت جناب آقای اصغر تک دهقان قائم مقام محترم مدیرعامل شرکت بایاسیلندر - تولیدکننده کپسول‌های آتش‌نشانی - برای نخستین بار در ایران این فرصت تاریخی فراهم آمد تا محلی‌سازی قواعد دستورنامه رابرت در یک بنگاه تولیدی تجربه شود. به همین منظور، روز یکشنبه ۱۳ تیر ماه ۱۳۹۵ نخستین نشست کارگاه آموزش دستورنامه رابرت به گروهی از مدیران کارخانه بایاسیلندر در آبیک قزوین برگزار شد و قرار است اصول و مبانی اولیه قواعد دستورنامه رابرت طی حدود ده جلسه‌ی آتی - که روز‌های یکشنبه برگزار خواهد شد - برای کارورزان در کارگاه تشریح شود. پس از این مرحله مقدماتی است که تلاش خواهد شد روند تصمیم‌سازی و طراحی ساختار و فرآیندهای جاری و نوسازی مداوم آن‌ها در کارخانه، طبق روش عرف پارلمانی و بر اساس خرد جمعی صورت پذیرد.
خصوصیات کادر شورایاران
آغاز فعالیت کادر شورایاران
شروع کارگاه جدید آموزش دستورنامه رابرت
جشن سالروز شروع نخستین کارگاه آموزش دستورنامه رابرت در ایران
: خبر هاى كلى
: خبر هاى كلى
سايت با اسپيپ درست شده است 3.0.17 + AHUNTSIC
